Eurokomunizm - definicja, charakterystyka, przykłady

Eurokomunizm był nurtem ideowym wszystkich partii komunistycznych w Europie, które w latach 70. XX wieku przyjęły pewien model wspólnej polityki. Pojęcie eurokomunizm stworzył F. Barbieri, określając w ten sposób działalność oraz program polityczny Włoskiej Partii Komunistycznej. W 1975 r. pojawił się Manifest Eurokomunizmu, głównymi myślicielami eurokomunizmu byli Georges Marchais i Enrico Berlinguer. W 1980 r. Włoska Partia Komunistyczna uznała eurokomunizm za swoją podstawową strategię polityczną.

Eurokomunizm był dziełem zachodnich komunistów, którzy przyjęli zasady marksizmu, ale byli pod wpływami rządów kapitalistów. Odrzucili oni idee leninizmu i trockizmu. Eurokomunizm potępiał politykę ZSRR, potępiał działalność wojenną Związku Radzieckiego w okupowanych krajach. Zwracał szczególną uwagę na podstawy marksistowskie idei komunistycznej. Postulował system wielopartyjny i pluralizm polityczny.

Eurokomuniści dążyli do rozdziału kościoła od państwa, ale jednocześnie zwracali uwagę na swobody religijne w życiu społecznym. Eurokomuniści popierali Unię Europejską i NATO. Mimo wszystko ruch eurokomunizmu zdecydowanie odcinał się od polityki bloku sowieckiego, co ciekawe eurokomuniści popierali polską Solidarność.

Eurokomunizm miał diametralnie odmienne oblicze niż komunizm radziecki. Przedstawiał zupełnie inną wizję społeczeństwa, sięgał do rdzennych pism Marksa i Engelsa. Był ruchem stricte ideowym, który odżegnywał się od przemocy.

Eurokomunizm jednak nie przyjął się na dłużej, być może dlatego, że sytuacja polityczna i okres zimnej wojny był okresem, w którym do każdej lewicowej działalności odnoszono się z dystansem i nieufnością.

Ostatecznie część eurokomunistów przemianowała się na socjaldemokratów i dzisiaj sprawuje wiele ważnych urzędów. Ruch eurokomunistów był najaktywniejszy w latach 70. we Włoszech i Francji i zapisał się w historii jako próba pokazania komunizmu z tzw. ludzką twarzą. Niestety idea ta nie przyjęła się w Europie Zachodniej ze względu na zbyt dużą obawę przez komunizmem imperialnym. Nie pomogły też eurokomunistom ideowe mrzonki i zapewnienia o swojej demokratycznej twarzy.

Eurokomunizm nie miał więc poparcia ani wśród zatwardziałych komunistów bloku sowieckiego, ani też wśród demokratycznego zachodu.