Konserwatyzm - koncepcja człowieka w konserwatyzmie. Opracowanie

Konserwatyzm – jak każdy nurt społeczno-polityczny – bardzo skupia się na człowieku. Człowiek jest dla konserwatyzmu niezwykle ważny, stanowi element społeczeństwa i jest wyrazem wartości panujących społeczeństwie. Konserwatyzm zdaje sobie jednak sprawę, że człowiek nie zawsze jest dobrotliwy i nie zawsze też wie, co jest dla niego samego dobre. Stąd też konserwatyzm dyktuje człowiekowi, do jakich wartości ma się zwracać, jakie ideały i tradycje są w stanie pomóc mu w podejmowaniu życiowych decyzji.

Człowiek – według myśli konserwatywnej – nie potrafi oceniać racjonalnie swoich decyzji, musi więc skupić się na wartościach, które mu tę decyzję nasuną. Dlatego też konserwatyzm przedstawia człowiekowi wartości jako punkt odniesienia, tymi wartościami są – rodzina, naród, religia, a także wiara i państwo. Instytucje, takie jak państwo czy rodzina, są gwarantem spokoju i porządku, które dla człowieka powinny być najważniejsze. Społeczeństwo musi być zbudowane według ściśle określonych zasad, musi więc obowiązywać hierarchia, zwierzchnictwo elit na resztą. Człowiek musi więc dla jego własnego dobra podporządkować się wartościom, które stanowią niepodważalny dogmat w idei konserwatywnej.

Wychowanie człowieka zależy według konserwatystów od rodziny, religii i prawa. To rodzina powinna w człowieku zaszczepiać najważniejsze wartości – dobro, honor i godność. Moralność człowieka w idei konserwatywnej streszcza się do roli dobrego wychowania. Dla konserwatyzmu nie może być mowy o sprzeciwianiu się religii czy rodzinie. Rodzina stanowi fundament społeczeństwa, religia zaś pozwala odkrywać powinności i prawidła rządzące światem.

Według konserwatyzmu nie ma w społeczeństwie równości, istnieje jednak sprawiedliwość i prawo. Prawo musi być gwarantem spokoju. Człowiek jest na tyle wolny, na ile pozwala mu prawo. Wszelkie próby złamania prawa przez człowieka są karane. Człowiek ma prawo do zakładania rodziny, uczciwej pracy i życia. Musi jednak liczyć się z istniejącym porządkiem.

Według konserwatystów instytucja rodziny czy państwa nadana jest z góry przez Boga. Te wartości są więc święte i stanowią niepodważalne spoiwo społeczeństwa. Religia winna pełnić rolę natchnienia i nadziei. Człowiek w konserwatyzmie nie jest indoktrynowany, jest on świadomy wszystkich wartości i bez problemu się z nimi zgadza, zdając sobie doskonale sprawę z tego, że są one dobre dla niego samego. Konserwatyzm uważa, że państwo czy też władza, ustanawiają pewne tradycje, a kultywujemy je po to, by społeczeństwo mogło żyć w ładzie i harmonii. Swoją argumentację konserwatyści czerpią z faktu, że taki model trwał przez wiele tysięcy lat i się sprawdził, a skoro się sprawdził to znaczy, że trzeba i warto przy nim pozostać.

Koncepcja człowieka w myśli konserwatywnej jest dosyć osobliwa, z jednej strony uwzględnia społeczną różnorodność, z drugiej zaś stara się za pomocą jednego modelu doprowadzić do harmonii i porządku. Przeciwnicy takiej wizji człowieka bardzo często podkreślają, że konserwatyzm prędzej czy później doprowadzi do niezadowolenia. To niezadowolenie objawi się rewolucją, a skoro naturalnym efektem jest rewolucja to znaczy, że koncepcja jednostki wedle myśli konserwatywnej musi się zmienić.