Prowokacja bydgoska (19.03.1981 r.)

Prowokacja bydgoska to wydarzenie, które miało miejsce 19 marca 1981 r. podczas sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej doszło do pobicia działaczy i aktywistów NSZZ Solidarność. Prowokacja bydgoska była jednym z poważniejszych zajść, które później poprzedziły stan wojenny. Do prowokacji doszło podczas spotkania Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy. W tej sesji brał udział wicepremier Stanisław Mach który zaprosił działaczy Solidarności. W tym samym momencie funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej pobili działaczy Solidarności, chociaż przyczyn owego zajścia do dziś nie udało się ustalić. Solidarność uznała działalnie funkcjonariuszy MO za prowokację a działacze Solidarności wysłali stosowny list w tej sprawie do generała Wojciecha Jaruzelskiego. Uważano bowiem, że zajście bydgoskie ma charakter polityczny i jest prowokacją przeciwko rządowi.

Do dzisiaj trudno jest ustalić rzeczywiste przyczyny owej prowokacji, z pewnością obawiano się wpływów konserwatywnych działaczy partii PZPR, która żądała zbrojnego rozprawienia się ze związkiem, co z kolei niekorzystnie wpływało na pozycję młodych działaczy partyjnych, którzy bardzo chętnie podejmowali się dialogu ze związkami. Pobity wówczas został Janusz Rulewski przewodniczący regionu bydgoskiej Solidarności.

Trudno dzisiaj ustalić motywy brutalności funkcjonariuszy MO. Wyszła na jaw oszukańcza gra rządu, który rzekomo chciał rozmawiać z działaczami Solidarności, a w rzeczywistości dążył do rozprawienia się ze związkiem. Istotnym jest fakt, że władza chciała całe zajście wykorzystać i nagłośnić, że to działacze Solidarności zdemolowali budynek Urzedu Wojewódzkiego i za to zostali ukarani. Ta gra rządu jednak nie udała się, a całe wydarzenie przeszło do historii jako prowokacja bydgoska.