Cesarzowa Sissi - biografia, życiorys

Elżbieta Amalia Eugenia von Wittelsbach, księżniczka Bawarii, późniejsza cesarzowa Austrii oraz królowa Węgier, wśród najbliższych kręgów znana jako Sisi (również – Sissi) urodziła się 24 grudnia 1837 w Monachium. Była dzieckiem księcia Maksymiliana Bawarskiego i Ludwiki Wittelsbach, córki króla bawarskiego. Miała dziewięcioro rodzeństwa, w tym cztery siostry. Lata dziecięce upływały jej w zamku Possenhofen.

Historia zaręczyn Elżbiety z cesarzem Franciszkiem Józefem jest wyjątkowa – władca miał się ożenić z jej starszą siostrą, Heleną. Kiedy dziewczęta wraz z Ludwiką udały się w sierpniu 1853 roku do austriackiego miasta Bad Ischl, Franciszka zachwyciła młodsza, piętnastoletnia Sisi, którą poprosił o rękę. Ich ślub odbył się 24 kwietnia 1854 i był niezwykle spektakularny. Księżniczka przemierzała ulice Wiednia karocą ozdobioną przez samego Petera Paula Rubensa. Postać młodej cesarzowej od pierwszych chwil budziła entuzjazm i napawała wiedeński tłum zachwytem oraz ciekawością.

Wiedeń okazał się dla nieśmiałej Elżbiety swego rodzaju więzieniem. Od dziecka przyzwyczajona do bliskości natury, wykazywała szczególne umiłowanie wolności, któremu dawała ujście, uprawiając jazdę konną. Była błyskotliwą, inteligentną, choć nie wykształconą osobą. Od czasów zaślubin etykieta dworska zapanowała w jej życiu i skazała na przestrzeganie zasad regulujących tryb jej dnia, zachowanie, ubiór, dobór towarzystwa. Jej teściowa, arcyksiężna Zofia, od początku nieprzychylnie nastawiona do Elżbiety, wpędzała wrażliwą cesarzową w stany depresyjne i wymuszała na niej bezwzględne poddawanie się rygorom dworskim. W trakcie pierwszej ciąży cesarzowej nękała ją surowymi nakazami.

Po śmierci arcyksiężnej w 1872 r. Sisi odetchnęła i nabrała śmiałości w swoich działaniach. Cesarzowa Elżbieta i Franciszek Józef doczekali się czwórki dzieci: arcyksiężniczki Zofii (1855–1857), arcyksiężniczki Gizeli (1856–1932), arcyksięcia Rudolfa (1858–1889) oraz arcyksiężniczki Marii Walerii (1867–1924). Dwoje pierwszych zostało jej odebrane po urodzeniu i wychowane z dala od matki. Elżbieta nie miała nawet wpływu na wybór imienia swojego pierwszego potomka. Jedynie arcyksiężniczka Maria Waleria darzona była od początku wielką, matczyną miłością oraz uwagą cesarzowej. Towarzyszyła matce w podróżach i otrzymywała od niej staranne nauki.

Najbardziej podobnego do matki Rudolfa wychowywano w duchu „męskich” zachowań, niesprzyjających osobowości chłopca. Jego stosunki z matką pełne były pretensji, w latach późniejszych Rudolf popełnił samobójstwo, co odcisnęło się piętnem na psychice Elżbiety Bawarskiej i rozbudziło w niej  wyrzuty sumienia.

Darzona nieufnością w kręgach arystokratycznych, cieszyła się nieprzemijającą sympatią wśród ludu, którego problemom poświęcała baczną uwagę. Lubiła brać udział w polowaniach, jej pasją były podróże, perfekcyjnie jeździła konno, aż w 1875 r. uległa poważnemu wypadkowi, który zagroził jej życiu. Obsesyjnie dbała o formę oraz figurę. Najczęściej spędzała czas w węgierskim pałacu myśliwskim Gödöllő pod Budapesztem, w Wiedniu natomiast bywała sporadycznie. Odwiedzała Wielką Brytanię, Francję, Grecję. Zbudowała na Korfu willę Achilleon, nazwaną tak na cześć Achillesa. Uczyła się greki, pisała wiersze, czytała ambitne lektury.

Darzyła sympatią naród węgierski, poznawała jego kulturę, uczyła się języka, wpłynęła także na swojego męża, co ułatwiło koronację cesarza w Budapeszcie.

W trakcie podróży po Szwajcarii 10 września 1989 roku, w Genewie, włoski anarchista Luigi Lucheni przebił jej serce pilnikiem. Cesarzową pochowano w Krypcie Cesarskiej wiedeńskiego Kościoła Kapucynów obok syna Rudolfa. Losy cesarzowej zostały trzykrotnie zekranizowane: film „Sissi” (1955), „Sissi - młoda cesarzowa” (1956), „Sissi - losy cesarzowej” (1957). Jej biografia spod pióra Brigitte Hamann przypomniała niezwykłe losy tej niezależnej, uduchowionej kobiety, pełnej empatii i wytrwałości, lecz ograniczanej dworską konwencją.