Zjazd w Gąsawie - śmierć Henryka Brodatego (1227 r.)

Chcąc wyjaśnić niejasności w problematycznej kwestii przynależności Pomorza oraz zapobiec kolejnej eskalacji konfliktu w Wielkopolsce pomiędzy Władysławem Laskonogim a Władysławem Odonicem, książę krakowski Leszek Biały podjął się próby zorganizowania wielkiego wiecu przedstawicieli dynastii Piastów. Do spotkania doszło jesienią roku 1227 w Gąsawie, miasteczku leżącym w połowie drogi między Gnieznem a Nakłem.

Na zjeździe stawili się solidarnie najbardziej wpływowi Piastowie z większości ziem polskich, tj. organizator Leszek Biały - senior i książę krakowski, jego brat Konrad Mazowiecki, wpływowy książę śląski Henryk Brodaty oraz występujący w roli gospodarza, Władysław Odonic. Zabrakło natomiast jednego z głównych zainteresowanych wynikami jego obrad - Władysława Laskonogiego, ale niemal pewnym jest, że jego interesy doglądane były na miejscu przez zaufanych doradców.

Rankiem 24 listopada roku 1227 do Gąsawy wraz ze swoim wojskiem przybył książę pomorski, Świętopełk, któremu ewidentnie nie podobała się wizja sojuszu książąt piastowskich, wymierzona w jego na poły suwerenną władzę na Pomorzu. Niespodziewany jego najazd zaskoczył przebywających w łaźni Henryka Brodatego i Leszka Białego, do której wtargnęli siepacze Świętopełka...