Anzio 1944 - Bitwa o Anzio

Sukces operacji „Avalanche”, czyli alianckiego lądowania na południu Włoch w okolicach Salerno zmusił siły niemieckie do wycofania się na północ. Zgodnie z zamysłem sztabowców Wermachtu, obrona zorganizowana została wzdłuż tzw. Linii Gustawa, czyli pasa umocnień niemieckich przecinających Półwysep Apeniński w najwęższym miejscu o długości ok. 130 km, opartym na trudnych do zdobycia rzekach oraz wzgórzach. Od października 1943 do stycznia 1944 r. wojska alianckie bezskutecznie usiłowały sforsować umocnione pozycje niemieckie, notując przy tym duże straty - ukształtowanie terenu wyraźnie sprzyjało obrońcom, ponieważ sprzymierzeni praktycznie nie mieli możliwości wykorzystania swojej przewagi jaką posiadali w wojskach pancernych.

Pierwsze plany przeprowadzenia desantu za linią wroga pojawiły się już pod koniec 1943 r., kiedy to gen. Clark rozpoczął przygotowania do operacji „Shingle”, czyli lądowania niewielkiej części wojsk amerykańskich w okolicach portu Anzio, na południe od Rzymu. Jednak z powodu niewystarczających sił oraz problemów z zaopatrzeniem plany te musiały zostać odłożone w czasie. Do planów założeń „Shingle” powrócono niedługo to zmianie głównodowodzących całą operacją śródziemnomorską - gen. Eisenhower został przeniesiony do sztabu w Londynie, aby pracować czy planach lądowania aliantów w Normandii a jego miejsce zajął gen. Wilson.

Plan desantu zakładał wysadzenie dwóch dywizji piechoty oraz jednej dywizji pancernej - łącznie około 40 tys. żołnierzy i 5 tys. różnego rodzaju pojazdów. Dodatkowo desant ubezpieczała brytyjska flota składająca się z 5 krążowników i 24 niszczycieli oraz wspieranych akcję z powietrza ok. 2,5 tys. samolotów. Siły przeznaczone do wysadzenia na ląd podzielone zostały na trzy głównie zgrupowania: główne siły amerykańskie (3 bataliony Rangers, 1 batalion piechoty spadochronowej oraz oddziały pomocnicze) miały za zadanie przejąć port oraz miast Anzio, oddziały brytyjskie (1 dywizja piechoty, 1 pułk pancerny, dwa pułki komandosów) miały zabezpieczyć teren działań na północ od Anzio a na południu od miasta wylądować miała dodatkowo dywizja piechoty amerykańskiej.

Inwazja, którą dowodził gen. Lucas rozpoczęła się o godz. 2:00 w nocy w dniu 22 stycznia 1944 r. i była zupełnym zaskoczeniem dla żołnierzy niemieckich. Uprzedzająca lądowanie ofensywa armii amerykańskiej i brytyjskiej na od południa na Linię Gustawa, związała większość sił niemieckich i skutecznie odwróciła ich uwagę od portu w Anzio, który był broniony przez bardzo niewielki oddział niemiecki. Akcja przebiegła niezwykle sprawnie i szybko - w pierwszym dniu przy znikomych stratach własnych zostały zrealizowanie z nawiązką wszystkie zakładane wcześnie cele.

Obejście Linii Gustawa pozwoliło wojskom alianckim otworzyć nowy front działań na Półwyspie, mający na celu zdobycie stolicy Włoch - Rzymu. Jednak błyskotliwy sukces operacji „Shingle” oraz uzyskany element zaskoczenia został zupełnie zaprzepaszczony i kampania zamiast błyskawicznego zwycięstwa przeistoczyła się w czteromiesięczne zmagania, które przeszły do historii jako bitwa pod Anzio i zakończyły się ostatecznie 5 czerwca 1944 r. zdobyciem Rzymu.