Śmierć Zygmunta Augusta - Bezkrólewie w Polsce

Bezpotomna śmierć Zygmunta II Augusta stworzyła w Polsce sytuację patową, nie istniała bowiem żadna procedura dotycząca czasu bezkrólewia. Pomimo, iż od dłuższego czasu spodziewano się takiego obrotu spraw, to jednak główne siły polityczne nie miały pomysłu jak rozstrzygnąć kwestię sukcesji tronu Polski i Litwy. Ponadto nie udało się doprowadzić do końca reform, a spór religijny wciąż się zaogniał.

W wyniku przetasowań ostatecznie uformowały się trzy obozy i trzy różne kandydatury na zastępcę króla, który miał pełnić swą funkcję do wolnej elekcji. Magnaci protestanccy forsowali kandydaturę Jana Firleja, egzekucjoniści skupili się wokół Jana Zamoyskiego („trybuna ludu szlacheckiego”), natomiast senatorowie, popierani przez katolicką szlachtę, obstawali przy arcybiskupie gnieźnieńskim - Jakubie Uchańskim.

Do końca roku 1572 trwały ustalenia co do tego, jak wyglądać ma organizacja władzy w czasie bezkrólewia. Interrexem został mianowany kandydat katolików, a za bezpieczeństwo publiczne odpowiadał marszałek wielki koronny. W poszczególnych województwach władza sprawowana byłą przez konfederacje szlacheckie zwane kapturami. Utrzymywanie porządku zapewniały również sądy kapturowe.

W...