ANZUS - Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku

ANZUS, czyli Pakt Bezpieczeństwa Pacyfiku, powołany został do życia formalnie w roku 1951, a zaczął obowiązywać w roku kolejnym. Był sojuszem wojskowym, który zawarły: Nowa Zelandia, Australia oraz Stany Zjednoczone. Państwa członkowskie zobowiązywały się do wzajemnej pomocy, w momencie ataku zewnętrznego. W praktyce podpisanie paktu zaangażowało zarówno Nową Zelandię, jak i Australię w interwencję amerykańską w Wietnamie, w latach 1964-1973.

ANZUS miał być analogicznym systemem do NATO i jego powstanie wpisuje się w początki zimnej wojny, kiedy to zarówno Amerykanie, jak i Związek Radziecki tworzyły struktury i sojusze, które miały stanowić podstawy dla budowania, poprzez zawiązywane układy, dwóch bloków – świata zachodniego i komunistycznego.

Funkcjonowanie Paktu Bezpieczeństwa Pacyfiku w swych strukturach opierało się na Radzie, w skład której wchodzili ministrowie spraw zagranicznych (ewentualnie wyznaczeni zastępcy), Komitecie Wojskowym (tworzonym przez przedstawicieli wojska państw członkowskich) oraz Stałym Komitecie Koordynacyjnym (złożonym z wiceministrów spraw zagranicznych).

Kryzys przyszedł w latach osiemdziesiątych. Wraz z rokiem 1984. Nowa Zelandia wyłamie się z paktu w momencie, gdy będzie podejmowała próby przeciwdziałania rozpowszechnianiu broni atomowej. Ogłosiła się strefą bezatomową. W funkcjach członka zostanie zawieszona po decyzji, zakazującej wwożenia takiej broni na jej terytorium (co odnosiło się do terytorium morskiego). Pakt praktycznie przestał obowiązywać wraz z rokiem 1987 w stosunku do Nowej Zelandii (została wykluczona z ANZUS przez Stany Zjednoczone, czego jednak nie zaakceptowała Australia).