Prawo rzymskie - historia, najważniejsze zasady

Prawo rzymskie to ogólna nazwa zbioru przepisów, wywodzących się z prawa zwyczajowego, rozwijanego i modyfikowanego, aż do kodyfikacji dokonanej przez cesarza bizantyńskiego Justyniana I Wielkiego (tzw. Kodeks Justyniana, 528-534 r. n.e.). Odegrało ono istotną rolę nie tylko w regulowaniu życia starożytnych Rzymian, ale wpłynęło na kształt prawa europejskiego późniejszych epok.

   
Historia i rozwój prawa rzymskiego

Wyróżnia się 4 okresy, które wyznaczają przełomowe momenty w rozwijaniu prawa rzymskiego: okres archaiczny (od założenia Rzymu do wybuchu I wojny punickiej), przedklasyczny (do ogłoszenia Oktawiana Augustem, czyli faktycznego końca Republiki Rzymskiej), klasyczny (do rozpoczęcia rządów cesarza Dioklecjana; jest to czas, w którym prawo rzymskie zyskało formę, z którą do dziś jest utożsamiane) i poklasyczny (do końca rządów cesarza Justyniana I).

Prawo rzymskie czerpało obficie z prawa zwyczajowego, regulującego podstawowe dziedziny życia. Wywodzące się z tradycji (a więc uznawane przez większość społeczeństwa i kultywowane przez odpowiednio długi czas) zakazy, np. zawierania małżeństw między bliskimi krewnymi, i zasady współżycia społecznego wyznaczały...