Społeczeństwo polskie w czasie zaborów

Nowa sytuacja międzynarodowa, jaką była utrata przez Polskę niepodległości, stanowiła silny bodziec dla jej społeczeństwa. Zresztą cały wiek XIX był dla świata bardzo burzliwy, zmieniał się charakter gospodarki, a poprzez to i społeczeństwa, powstawały nowe prądy umysłowe i ideologie. A to nie mogło pozostać bez wpływu na Polaków żyjących w trzech odmiennych zaborach. Zresztą sam fakt istnienia trzech zaborów był dla Polaków znamienny. W każdej części dawnej Rzeczpospolitej handel, gospodarka, kultura, nauka kształtowały się odmiennie, co mogło w przyszłości utrudnić zjednoczenie tych ziem. Nierówności były generowane przede wszystkim przez różne podejście władców państw zaborczych w stosunku do Polski i Polaków, dawanie im różnych praw, autonomii, obowiązków, ale i poprzez germanizację i rusyfikację, która silnie oddziaływała na postawy kolejnych pokoleń Polaków. Choć początkowo na terenach porozbiorowych język polski był legalnie używanym językiem w szkołach, urzędach i sądach, z czasem jednak zaczęło się to zmieniać. Powoli wypierano język polski z tych instytucji i zastępowano go językiem zaborców.

Polacy byli również nierzadko obiektem wyzysku, jak choćby w Rosji, gdzie nowe...