Niccolo Machiavelli - biografia, życiorys

Niccolò di Bernardo dei Machiavelli urodził się 3 maja 1469 roku we Florencji w biednej rodzinie o szlacheckich korzeniach. Był synem prawnika Bernarda di Niccolò Machiavelli oraz Bartolomei di Stefano Nelli. Jego rodzina opowiadała się za stronnictwem Gwelfów o charakterze antycesarskim i propapieskim. Piccolo odebrał wyczerpujące wykształcenie w swoim domu. Od roku 1494 skupił się na karierze politycznej. Pierwsze kroki stawiał w II kancelarii Republiki Florenckiej, do której został powołany przez Radę Osiemdziesięciu na urząd sekretarza. W zakres kompetencji kancelarii wchodziły sprawy wojenne i administracyjne. Po miesiącu został mianowany sekretarzem Kancelarii dziesięciu Republiki Florenckiej. O ile początkowo zajmował się kontrolą korespondencji i mógł jedynie dzielić się swoimi opiniami, o tyle szybko awansował i przejął obowiązki czołowego przedstawiciela kancelarii. Wiele ułatwiało mu zaufanie, jakie pokładał w nim Pier Soderini. W trakcie dzierżenia stanowiska urzędniczego podróżował w celach dyplomatycznych – odwiedził chociażby dwór Maksymiliana I w Niemczech, pertraktował z królem Ludwikiem XII we Francji, a także przybył do Szwajcarii, jak i do Państwa Kościelnego zarządzanego przez Juliusza II, który wyraził zgodę na to, by Piccolo towarzyszył mu w trakcie jednej z wypraw wojennych.

Te wydarzenia miały miejsce w czasach rewolucji republikańskiej zapoczątkowanej przez Girolama Savonaroliego. Kiedy w 1512 roku władza powróciła do rąk Medyceuszy po bitwie pod Prato, Niccolò Machiavelli został pozbawiony pełnionego urzędu. Oskarżono go o współudział w spisku republikańskim Piera Paola Boscolego i Agostina Capponiego. Rok później trafił do aresztu, gdzie był torturowany. Kiedy opuścił więzienie, uciekł z miasta i zamieszkał w willi Sant`Andrea w Percussina. Tam spłodził kilka traktatów politycznych, niestety znaczną ich część opublikowano po jego śmierci. Przez cały czas był opanowany chęcią zdobycia władzy, m.in. dlatego stworzył utwór „Książę”, którym chciał wkupić się w łaski pozostających u władzy Medyceuszy.

W roku 1520 otrzymał dzięki temu posunięciu zlecenie od uniwersytetu florenckiego na spisanie historii miasta („Historia Florencji”). Zajmował się także średniej wagi zadaniami politycznymi. Po najeździe Karola V , Medyceusze zostali skazani na wygnanie, natomiast Machiavelli ostatecznie utracił pozycję na arenie politycznej.  Zmarł w rodzinnej Florencji, 21 czerwca 1527. Został pochowany w kościele Santa Croce.

Jego postać zasłynęła głównie dzięki traktatowi na temat sprawowania władzy „Książę” (1513), w którym zawarł tezę o tym, że cel uświęca środki, jakimi do niego zmierzamy. Sam Machiavelli zdawał się nie stosować tej normy w życiu codziennym, lecz i w swoim dziele wprowadził zasadę ograniczonego stosowania okrucieństwa czy terroru.  Niektórzy zaliczają jego poglądy do tradycji amoralistycznej, inni z kolei nie opowiadają się za zbyt dosłownym odczytywaniem. Machiavelli patrzył na państwo przez pryzmat osoby władzc oraz posłusznych mu jednostek. Nie interesowało go społeczeństwo. Państwo było dla niego tworem bez pierwiastka boskiego, natomiast „politykę” zawężał do znaczenia bezpieczeństwa zewnętrznego, a także uporządkowanej administracji i stabilności. Jego zdaniem natura ludzka jest uwarunkowana egoizmem i rozmija się z moralnością. Uważa się za ojca nauk politycznych ze względu na mechaniczny aspekt, przez który oceniał politykę.