Polityka Wielkiej Trójki wobec Niemiec

Po przyłączeniu się ZSRR do koalicji antyhitlerowskiej, z każdym miesiącem prowadzenia walk stawało się coraz bardziej oczywiste, że alianci osiąganą sukces. Jednak zakończenie wojny nie oznaczało automatyczne rozwiązania wszystkich problemów. Należało bowiem ustalić, jak potraktować pokonaną III Rzeszę tak, aby już nigdy więcej nie doszło do podobnego konfliktu. Dlatego też od samego początku wspólnych działań wojennych przedstawiciele Wielkiej Trójki poruszali kwestię Niemiec podczas konferencji.

Pierwszym spotkaniem, podczas którego spotkali się przedstawiciele USA, Wielkiej Brytanii oraz ZSRR, była konferencja w Teheranie z 1943 roku. Zaczęto wstępnie rozważać problem Niemiec po zakończeniu wojny. Starły się wówczas dwie koncepcje, z których jedna mówiła o podzieleniu Niemiec na kilka mniejszych państw, popierały ją Stany Zjednoczone oraz – w trochę zmienionej formie – Wielka Brytania. ZSRR jednak, świadome ciągłych postępów swoich wojsk, wolało zostawić państwo pokonanego przeciwnika w całości. Stalin wierzył w możliwość całkowitego wcielenia Niemiec do sowieckiej strefy wpływów. Obie strony nie mogły dojść do porozumienia, zatem postanowiono powrócić do tematu na kolejnej konferencji.

Tematyka niemiecka była główną podczas konferencji Jałcie, w roku 1945. Zarzucono wtedy forsowaną na samym początku przez Roosevelta koncepcję utworzenia z kraju 5 niezależnych państw. Ostatecznie ustalono, że pokonane państwo niemieckie zostanie podzielone na strefy okupacyjne, którymi będą zarządzały Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Rosja Radziecka oraz Francja. Udziałowi tej ostatniej stanowczo sprzeciwiał się Stalin, jednak pod naciskiem tak Roosevelta, jak i Churchilla musiał ostatecznie ulec. Nie stracił jednak na tym wiele – strefa francuska została utworzona z części podlegającej USA i Anglii. Takiemu samemu podziałowi uległa stolica Niemiec – Berlin. Od razu zaczęto planować również utworzenie wstępnego organu administracyjnego dla tych właśnie terenów. W tym samym roku, 5. czerwca powołano Sojuszniczą Radę Kontroli Niemiec, której przedstawicielami byli poszczególni głównodowodzący sił alianckich. Oprócz tego ustalono także wysokość odszkodowań, jakie państwo niemieckie musiało wypłacić państwom, które poniosły szkody w konflikcie.

Także głównym celem konferencji Poczdamskiej z 1945 roku, ostatniego spotkania Wielkiej Trójki, była dyskusja nad dalszymi losami Niemiec. III Rzesza podpisała już dokument kapitulacyjny, tym samym kończący wojnę w Europie. Podczas spotkania ustalono tzw. politykę czterech „D”, które miały pomóc w realizacji tych postanowień. Oprócz tego poruszono temat likwidacji skutków samej wojny oraz ustanowienia nowego porządku na świecie.

Jednym z punktów polityki czterech „D” była demilitaryzacja Niemiec, pozbawienie ich siły wojskowej oraz możliwości ich wykształcenia, tak samo jak po I wojnie światowej. Kolejnym  celem była denazyfikacja, czyli zwalczenie wszelkich pozostałości po polityce nazistowskiej. Oprócz tego zainicjowano proces demokratyzacji państwa poprzez całkowite odejście od jego wcześniejszych faszystowskich zasad. Ostatnim punktem była dekartelizacja – rozbicie wielkich organizacji, które zajmowały znaczną część przemysłu gospodarczego Niemiec. Nie bez znaczenia było uznanie III Rzeszy za głównego winowajcę wybuchu II wojny światowej, tym samym to naród niemiecki zmuszony był ponieść większość obciążeń związanych z wypłatą odszkodowań wojennych.

Kwestia niemiecka była poruszana na wszystkich konferencjach Wielkiej Trójki. Decyzje podjęte podczas spotkań doprowadziły do podziału kraju na dwa osobne państwa, RFN oraz NRD. Berlin, dawna stolica państwa, została podzielona tzw. „murem berlińskim”, który symbolizował podział nie tylko Niemiec, ale też całego świata na dwa zwalczające się bloki polityczne.