Wyprawy krzyżowe - skutki wypraw krzyżowych dla Europy i Bizancjum

Żadna, poza pierwszą, krucjata nie odniosła spodziewanego sukcesu. Wszelkie zdobycze okazały się krótkotrwałe, jednak, paradoksalnie, umożliwiły wymianę myśli między ludźmi Wschodu i Zachodu, a w pewnym sensie także przenikanie się kultur. Jednocześnie, po obu stronach konfliktu opłakiwano tysiące poległych wojowników i cywilów, rozpamiętywano okrucieństwo przeciwników, wyrządzone krzywdy i niesprawiedliwość. To z kolei zaowocowało wzajemną niechęcią, zakorzenioną po dziś dzień w świadomości niektórych Europejczyków i muzułmanów.

Na skutek IV krucjaty doszło do rozłamu Kościoła chrześcijańskiego. Nigdy później nie udało się odbudować wzajemnego zaufania. Cesarstwo Bizantyjskie podzieliło wschodnie imperia muzułmańskie, wyniszczone i osłabione najazdami. Wielu europejskich szlachciców, władców, a nawet prostych rycerzy wzbogaciło się na łupieżczej działalności i umocniło swoją pozycję na Starym Kontynencie. Wzmocnił się również autorytet Kościoła katolickiego, a także księstw włoskich (głównie Wenecji). Wszystko to dowodzi, że o ile społeczności straciły, wygrały przedsiębiorcze i bezwzględne jednostki.

Wyprawy krzyżowe nie doczekały się jednoznacznej oceny, bez wątpienia były jednak pierwszym przedsięwziętym na taką skalę ludobójstwem w dziejach Europy, która zjednoczyła się przeciwko innej kulturze.