Kornel Makuszyński „Szatan z siódmej klasy” - bohaterowie. Charakterystyka

Tytułowym bohaterem „Szatana z siódmej klasy” Kornela Makuszyńskiego jest Adam Cisowski. Swój pseudonim zawdzięcza on faktowi, iż udało mu się odkryć metodę, którą podczas pytania uczniów posługiwał się profesor Gąsowski.

Adaś to niezwykle inteligentny i bystry siedemnastolatek. Odznacza się silną budową ciała oraz rozwichrzoną fryzurą. Pochodzi z szanowanej rodziny – ojciec zajmował stanowisko lekarza, matka zajmowała się domem i opiekowała dziećmi.

Bohater ten nie miał najmniejszych problemów z nauką. Pod względem wiadomości i zdolności umysłowych zdecydowanie wyprzedzał swoich rówieśników. Nawet w najtrudniejszych sytuacjach potrafi zachować spokój i racjonalnie podejść do problemu. Dzięki temu potrafi panować nad emocjami, przez co zawsze sprawia wrażenie osoby pogodnej i przyjaznej. Powoduje to, że Cisowski cieszy się wielką popularnością wśród znajomych. Szczególnie imponuje im jego detektywistyczne zacięcie. Adaś nie może przejść obojętnie obok zagadek, których rozwiązywanie jest stanowi dla niego szczególnie interesującą perspektywę.

Jak każdy dorastający młodzieniec, także Adam Cisowski ma problemy sercowe. Jego podejście do kolejnych kobiet, które rozpalają jego serce, wskazuje na to, że główny bohater jest postacią uczuciową i wrażliwą. Wycinał inicjały ukochanej na ramieniu, następnie chce się utopić, gdy okazuje się, iż kolejna jego miłość flirtowała z przyjacielem Adama. Ostatecznie Cisowskiego uderza piorun, kiedy dane jest mu poznać Wandę Gąsowską.

Profesor Gąsowski jest nauczycielem historii w szkole, do której uczęszcza tytułowy bohater powieści Makuszyńskiego. To starszy mężczyzna o bujnych, siwych włosach. Zazwyczaj chodzi ubrany w charakterystyczny komplet uszyty z białego materiału.

Za najważniejsze cechy nauczyciela można uznać roztargnienie i dobre serce. Często zdarzało mu się, że podczas lekcji przez jakiś czas wpatrywał się w jeden punkt, nierzadko zdarzało mu się także gubić wątek lub zapominać nazwiska uczniów. Jednak największy wpływ na odbiór jego osoby przez młodzież miała dobroć profesora Gąsowskiego. Nie był to człowiek bezwzględny i surowy, lecz bardzo wyrozumiały i wierzący w swoich uczniów.

Kariera nauczyciela historii trwała trzydzieści lat, co rodziło w nim coraz większe zmęczenie. Mimo to, profesor nadal potrafił opowiadać z zapałem o swoich ulubionych postaciach, które kształtowały niegdyś losy świata (głównie o Napoleonie). Profesora Gąsowskiego zdecydowanie można określić mianem dobrego człowieka. Dowody tego dawał nie tylko w szkole, ale także w życiu prywatnym – wielokrotnie wspierając rodzinę finansowo itp.

Iwo Gąsowski to młodszy brat nauczyciela historii i dziedzic rodzinnego majątku w położonej niedaleko Wilna Bejgole. Ten niski i niepozorny mężczyzna dysponuje potężnym, basowym głosem, który robi wrażenie na każdym słuchaczu. Jego zainteresowania dotyczą matematyki. Iwo poświęca się próbom rozwiązania zadania, za które niemiecki uniwersytet wyznaczył nagrodę. Skutkuje to zaniedbaniem obowiązków w zarządzaniu majątkiem. Dopiero rozmowa z bratem uświadamia mu, że nieco się zagalopował. Iwo Gąsowski to postać pozytywna, trochę oderwana od realnego świata, ale także niezwykle utalentowana i inteligentna – wszak to on odczytał wiadomość zaszyfrowaną przez Adama.

Wanda Gąsowska jest córką Iwa i Ewy Gąsowskich. To niezwykle urodziwa dziewczyna, uczęszczająca do wileńskiej szkoły. Jej fiołkowe oczy, uśmiechnięte usta i smukła sylwetka zrobiły piorunujące wrażenie na głównym bohaterze powieści. Wanda szybko okazuje się postacią odważną i (co w rodzinie Gąsowskich jest tradycją) inteligentną oraz bystrą. Ma pełną świadomość tego, że podoba się wielu mężczyznom, jednak swoją uwagę skupia na Adamie, w którym podziwia nieprzeciętne zdolności umysłowe. Między młodymi szybko rodzi się poważne uczucie.

Rodzice Adama Cisowskiego to ludzie uczciwi i poważani w mieście. Ojciec był lekarzem, a mama opiekowała się domem i niesfornym rodzeństwem głównego bohatera. Często zdarzało się jej załamywać ręce nad nieznośnymi dzieciakami.

Adam Cisowski dzielił szkolną ławkę ze Staszkiem Burskim. To postać honorowa i odważna. Kiedy znalazł pióro jednego z chłopaków i sobie je przywłaszczył, został nakryty przez tytułowego bohatera. Bardzo żałował swojego uczynku, co doprowadziło go do płaczu. Później odwdzięczył się Adamowi za dyskrecję, pomagając mu wydostać się z piwnicy.

Szostak to szóstoklasista, któremu przysłużył się Adam Cisowski. Prowadził on rachunki spółdzielni klasowej, a w jego książce pojawiły się błędy. Okazało się, że na jedną ze stron przykleiła się nitka udająca jedynkę. Rozwiązując tę zagadkę, Adaś zyskał sympatię i wdzięczność tego biednego, ale porządnego i uczciwego chłopaka.

W powieści pojawia się także postać Francuza. To uczciwy człowiek, który przypadkiem wpadł na trop skarbu de Beriera. Mężczyzna ten znalazł się wraz z Adamem w piwnicy-więzieniu.

W powieści Kornela Makuszyńskiego pojawiają się także bohaterowie negatywni. Warto wyróżnić wśród nich fałszywego malarza – złodzieja zabytków i skarbów, człowieka kłamliwego, nieuczciwego, ale całkiem bystrego oraz jego współpracowników – Chudzielca (to on pomógł w uwięzieniu Adama w piwnicy) a także Garbatego (niebezpiecznego typa, właściciela groźnych psów).

Spośród postaci historycznych, o których bohater dowiaduje się z „Rękopisu Księdza Koszyczka” można wyróżnić głównie jego autora – brata Domiceli Gąsowskiej (opiekunki majątku). Wierzył on, że carska Rosja ugnie się pod naporem wojsk Napoleona, dlatego pomagał maszerującym żołnierzom. Później pomagał dwóm rannym, a jednym z nich był Kamil de Berier – oficer, posiadacz skarbu.