Seweryna Szmaglewska „Czarne stopy” - bohaterowie. Charakterystyka

Głównym bohaterem „Czarnych stóp” Seweryny Szmaglewskiej jest Marek Osiński, ze względu na charakterystyczną postawę nazywany przez kolegów – „Peryskopem”. Zawsze wyciągał głowę do góry, nad swoje niesamowicie chude ciało. To dziwny chłopak – zamknięty w sobie i tajemniczy. Jego największym problemem jest ojciec. Marek bardzo skrzętnie ukrywał jakiekolwiek informacje na jego temat, by nie musieć wstydzić się przed kolegami, że ma rodzica alkoholika. Mężczyzna zupełnie nie szanował syna, traktując go niczym swoją własność. Zupełnie inaczej postrzegali go koledzy, dla których zniknięcie najmłodszego członka zespołu było nielichą zagadką.

Wyjazd na obóz jest dla Marka niesamowitym przeżyciem. Początkowo dręczyło go poczucie wstydu z powodu ojca, ale chłopiec, pomimo wątpliwości wychowawców, bardzo szybko stara się udowodnić swoją wartość. Podejmował się różnego rodzaju zadań, jednak początkowo popełniał błędy, co wynikało z jego nikłego doświadczenia. Jedną z wpadek, które spotkały się z radosną reakcją kolegów, było szukanie wzmacniaczy do namiotu (zwanych potocznie śledziami) w magazynie żywnościowym. Chłopak odznacza się niesamowitą ilością ciekawych pomysłów – wymyśla nazwę zastępu, sporządza kukły, a wcześniej zrobił czarta wypychanego piłką, którego ukrył w szafie, by przestraszyć kolegów.

W nowym środowisku Marek szybko uczy się samodzielności, spotyka się także z uznaniem innych ludzi. Zostaje mianowany obozowym bibliotekarzem, ponieważ jest, jak na swój wiek, całkiem dobrze oczytany. Okazuje się także, że z czasem zaczyna dostrzegać piękno przyrody, odkrywa w sobie odwagę (śledzenie złodzieja) i, mieszkając w namiocie z harcerzami, poznaje wagę prawdziwych przyjaźni z innymi ludźmi.

Marek Osiński jest bohaterem, dla którego obóz harcerski okazuje się prawdziwą szkołą życia. Zmienia się z wycofanego młodzieńca w postać odważną i chętną do pomocy. Przy tym nieustannie odznacza się on buńczucznością, ciętym językiem i zamiłowaniem do żartów.

Ojciec Marka Osińskiego jest tajemniczym brodaczem, którego znakiem rozpoznawczym jest długi paznokieć u najmniejszego palca jednej z dłoni. To mężczyzna pogrążony w alkoholizm i niezapewniający Markowi należytej opieki. Traktuje syna przedmiotowo, nie liczy się z jego uczuciami. Uważa go za słabo rokującego buntownika, jakiego na dobrą drogę sprowadzić może tylko surowe wychowanie (którego i tak nie jest w stanie mu dać).

Bardzo ważną postacią w powieści Seweryny Szmaglewskiej jest także drużynowy Andrzej Wróbel. To człowiek o niesamowitym podejściu do młodzieży, potrafiący nawiązać doskonały kontakt nawet z największym „ziółkiem”. Zawsze stoi po stronie znajdujących się pod jego opieką młodzieńców i jest przekonany o ich dobrych chęciach. Właśnie on, pomimo wątpliwości innych wychowawców, postanowił zabrać Marka na obóz i dać mu szansę uwierzenia w siebie.

Druh Wróbel odznacza się wspaniałą postawą, jaką prezentuje względem swoich podopiecznych. To przecież on poszedł do ojca najmłodszego członka zastępu i rozmawiał z nim o wyjeździe Marka. Drużynowy robi wszystko, by przekazać chłopcom najważniejsze wartości, takie jak: przyjaźń, uczciwość i chęć niesienia pomocy innym.

Innym bohaterem „Czarnych stóp”, który opiekuje się harcerzami, jest druh oboźny – Kazimierz Kazimierski. To postać znacznie surowsza od Andrzeja Wróbla. Nie jest przekonany do pomysłu, by zabrać Marka Osińskiego, a następnie podejrzewa młodzieńca o kradzież serdelków. Bardzo rażąca, szczególnie dla głównego bohatera, jest jego ironiczna postawa. Nie wydaje się być on właściwą osobą na właściwym miejscu, ponieważ jego podejście do młodzieży jest niezbyt wyrozumiałe.

O tym, że jest człowiekiem bardzo dumnym i nieco wyniosłym może świadczyć to, jak zareagował na przedstawienie przez chłopców jego podobizny, która miała niezwykle zadarty nos. Oboźny zirytował się przez tę kukłę i chciał nałożyć surową karę na całą nocną wartę. Pod koniec obozu cieszył się, że już wracają, ponieważ miał już dosyć tej hałastry. Jednakże kiedy zaistniała potrzeba wykazania się odwagą, Kazimierski nie wahał się ruszyć za Leśnym Okiem. Być może nie jest to postać negatywna, ale z pewnością zbyt poważna i dumna, by dobrze bawić się z gromadą radosnych harcerzy.

Maciek Osa to zastępowy Czarnych Stóp. Jest chłopakiem dzielnym i bardzo oddanym pełnionej przez siebie funkcji. Zawsze dokładnie wypełnia polecenia, nie kwestionuje rozkazów swoich przełożonych. Natomiast swoim podwładnym zawsze służy radą i pomocą.

Felek jest jednym z chłopców, którzy udali się na harcerski obóz. Charakteryzują go ogromne, odstające uszy oraz przesadna fantazja. To właśnie on pełnił z Markiem feralną wartę, podczas której doszło do kradzieży. Pomimo podekscytowania wynikającego z tak ważnego obowiązku, chłopcy byli solidnie przestraszeni, a ciemność nocy przypominała im atrament.

Patelnia jest zastępowym drużyny Białych Fok. To, jak przystało na prawdziwego harcerza, odważny i pracowity chłopak, ale nie brak mu także poczucia humoru i dystansu do własnej osoby. Na wystawienie swojej kukły zareagował zupełnie inaczej niż oboźny – śmiechem.

Niezwykle ciekawą i tajemniczą postacią jest Leśne Oko. Dopiero pod koniec opowieści okazuje się, że to mocno doświadczony przez wojnę partyzant, który swoimi działaniami chciał sprawdzić stopień przygotowania harcerzy. Mężczyzna w walkach stracił rękę i „zyskał” wiele blizn na twarzy. W rozmowie z Andrzejem zastanawia się, czy młodzi ludzie należycie znają historię swego kraju i dbają o swoją ziemię, zroszoną krwią wielu odważnych żołnierzy.

W „Czarnych stopach” pojawia się jeszcze wielu bohaterów: Zenek (jeden z harcerzy należących do Czarnych Stóp – złotowłosy chłopak, o którym ojciec mówi, że czasem jest głupi, czasem egoistyczny, ale i tak go kocha), Błyskawica (jeden z członków Czarnych Stóp, doskonale skaczący w dal), Józio (Czarna Stopa, uważany za obozowego mędrca), Folusz (piegowaty członek zastępu Maćka Osy, obdarzony nieprzeciętnym poczuciem humoru) oraz ojciec Zenka – kierowca ciężarówki, która przywiozła chłopców na obóz. On także próbował przekonać oboźnego, że Markowi Osińskiemu trzeba dać szansę, ponieważ ten chłopak został bez matki, ojca (który pił) i dziadków, więc nie ma kto o niego dbać.