Prezydent Wojciechowski - charakterystyka prezydentury Stanisława Wojciechowskiego. Opracowanie

Stanisław Wojciechowski był polskim politykiem i działaczem społecznym, jako drugi (po śmierci Gabriela Narutowicza) piastował urząd Prezydenta II Rzeczpospolitej Polski.

Stanisław Wojciechowski urodził się w 1869 r. w Kaliszu. Już we wczesnej młodości angażował się w działalność społeczną i polityczną – był członkiem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, także działaczem Polskiej Partii Socjalistycznej, również w Związku Zagranicznych Socjalistów Polskich. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, sprawował funkcje ministra spraw wewnętrznych.

Śmierć w zamachu prezydenta Gabriela Narutowicza 16 grudnia 1922 r. spowodowała konieczność wyboru kolejnego Prezydenta Polski – Stanisław Wojciechowski zdecydował się kandydować (warto dodać, że w poprzednich wyborach Stanisław Wojciechowski otrzymał niewielkie poparcie Zgromadzenia Narodowego). W wyniku dyskusji między partiami, w czasie wyborów prezydenta 20 grudnia 1922 r. w pierwszej turze wybrano S. Wojciechowskiego (jego kontrkandydatami byli m.in. Władysław Sikorski i Kazimierz Morawski). Tego samego dnia wieczorem Wojciechowski złożył przysięgę prezydencką.

W czasie swojej prezydentury Wojciechowski starał się utrzymywać dobre stosunki z Józefem Piłsudskim, który pozostawał w opozycji do kolejnych tworzonych rządów i prac parlamentu, niejednokrotnie starał się mediować między rządami a Marszałkiem, co jednak nie przynosiło oczekiwanych rezultatów i nie zmieniło postawy Piłsudskiego.

Stanisław Wojciechowski był aktywnym prezydentem, silnie angażującym się w pracę poszczególnych rządów, dążył do ustanowienia zwyczaju konstruktywnego wotum nieufności przy obalaniu przez parlament kolejnych gabinetów.

Na przełomie 1925 i 1926 roku doszło w Polsce do kryzysu gabinetowego, kiedy to po upadku rządu Skrzyńskiego przez wiele miesięcy nie udawało się, mimo wielu prób, powołać żadnego rządu. Dopiero w maju 1926 r. udało się powołać rząd koalicyjny na czele z Wincentym Witosem. 12 maja 1926 r. rozpoczęła się w Warszawie demonstracja poparcia dla marszałka Piłsudskiego, która doprowadziła do przeprowadzenia zamachu stanu (tzw. zamachu majowego) – prezydent Wojciechowski spotkał się z Piłsudskim na moście Poniatowskiego – nie chciał jednak współpracować z Piłsudskim żądającym natychmiastowej dymisji rządu Witosa. Wojciechowski stanął tym samym na straży konstytucyjnego porządku państwa.

14 maja 1922 r. prezydent Wojciechowski zdecydował o rezygnacji z urzędu, ponieważ nie chciał dopuścić do eskalacji walk i ewentualnej wojny domowej. Uprawnienia prezydenta zostały w ten sposób, zgodnie z zapisami konstytucji, przekazane marszałkowi sejmu. Jednocześnie z rezygnacją prezydenta rząd Wincentego Witosa podał się do dymisji.