Stosunek Francji, Anglii oraz USA do sprawy polskiej w okresie I wojny światowej

I wojna światowa okazała się zbyt dużym wysiłkiem dla państw biorących w niej udział. Zarówno dla państw określanych jako Państwa Centralne, jak i dla sojuszniczych państw nazywanych Ententą. Dlatego też zabiegały one o przyłączenie się do walki i czynny w nich udział narodowości, które nie posiadały swoich własnych państw. Jedną z takich narodowości byli przecież Polacy, którzy od 1795 roku żyli pod trzeba zaborami - Pruskim, Austriackim oraz Rosyjskim. Jednakże zainteresowanie sprawą polską wykazywały także państwa zachodnie takie jak Francja oraz Anglia, czy też odległe Stany Zjednoczone, które pragnęły odpowiedzieć na próby przeciągnięcia Polaków na stronę Państw Centralnych (rozpoczęte choćby aktem 5 listopada skierowanym przez Prusy i Austrię do ludu polskiego). O owym zainteresowaniu chciałbym teraz opowiedzieć.

22 stycznia 1917 roku swoje zainteresowanie kwestią nieistniejącej państwowości polskiej wyraził prezydent Stanów Zjednoczonych Woodrow Wilson. Wygłosił on wówczas słynne orędzie, w którym wymienił 14 punktów określających najistotniejsze sprawy do rozwiązania, by ustanowić na świecie pokój. Trzynasty punkt dotyczył Polski, a postulował on dosłownie: „Stworzenie niepodległego państwa polskiego na terytoriach zamieszkanych przez ludność polską, z wolnym dostępem do morza, niepodległością polityczną, gospodarczą, integralność terytoriów tego państwa ma być zagwarantowana przez konwencję międzynarodową”. Były to więc konkrety, które mogły bardziej interesować Polaków, niż ogólnikowe informacje propagowane przez Austrię, Prusy, czy Rosję, które nie zawierały nawet takich informacji, czy nowo narodzona Polska ma być z dostępem do morza, czy bez.

Swój stosunek do sprawy polskiej dość aktywnie przedstawiała Francja, choć czyniła to niekoniecznie na forum międzynarodowym, co raczej wspomagając Polaków do tworzenia polskich jednostek wojskowych na terenie Francji. 4 czerwca 1917 roku francuski prezydent Raymond Poincare w związku z powyższym wydał odpowiedni dekret, na podstawie którego miała powstać armia polska na terenie jego kraju. Owe jednostki wojskowe podporządkowano Komitetowi Narodowemu Polskiemu, którego siedziba znajdowała się na terenie Paryża, a któremu przewodził sam Roman Dmowski.

Inaczej na sprawę Polską patrzyła Wielka Brytania. Ta, głównie za sprawą Lloyda Georga, była odradzającej się Polsce szczególnie nieprzychylna, co znalazło swe odzwierciedlenie w negocjacjach wersalskich, gdzie ów Brytyjczyk wykazał się ogromną zajadłością w walce, by II Rzeczpospolita posiadała jak najbardziej okrojone granice.