Państwo Środka - Koniec izolacji Chin

Fatalne skutki „rewolucji kulturalnej”, chaos w państwie i dramatyczna sytuacja gospodarcza pozbawiły władze chińskie złudzeń, że możliwe jest dalsze trwanie w polityce samowystarczalności (ostry konflikt z Rosją wykluczył dalszą współpracę). Konieczne stało się więc doprowadzenie do „nowego otwarcia” w polityce zagranicznej. Nowa strategia bazować miała na normalizacji stosunków z NATO, a zwłaszcza ze Stanami Zjednoczonymi. Korzyści miały być podwójne: ekonomiczne (wymiana handlowa) oraz polityczne („utarcie nosa” Breżniewowi). Ponadto Chińczycy liczyli, że z pomocą Zachodu uda im się wyjść z technologicznego zacofania.

Opcja ta przypadła do gustu władzom USA, dla których Chiny były potencjalnym, ogromnym rynkiem zbytu. Na przeszkodzie stało jednak przekonania sporej części tamtejszej elity, która nie dopuszczała żadnej myśli o kompromisach, chociażby z powodów ideologicznych. W tej sytuacji prezydent Nixon oraz jego doradcy zmuszeni byli postępować bardzo powoli i delikatnie.

Pierwszym, niezwykle „subtelnym” etapem procesu normalizacji stosunków z Chinami było zawiązanie tzw. „dyplomacji pingpongowej”, polegającej na wzajemnym zapraszaniu drużyn tenisa stołowego do odbycia tournee po kraju. 

Zachęcającym gestem było również zniesienie embarga na handel z ChRL, które zatwierdzone zostało w kwietniu 1971 roku. W odpowiedzi Chińczycy zgodzili się na podjecie poważnych rozmów. W lipcu tego samego roku pierwszą podróż do Pekinu odbył doradca Nixona do spraw bezpieczeństwa – Henry Kissinger. Konsekwencją spotkanie było m.in. wycofanie przez USA weta w sprawie przyjęcia ChRL do ONZ (wkrótce przydzielone zostało Chińczykom miejsce w Radzie Bezpieczeństwa).

Rok później doszło do pierwszej wizyty prezydenta Ameryki w państwie komunistycznym – Nixon w lutym przez tydzień przebywał w Chinach. Tam po serii spotkań z najważniejszymi władzami (w tym z Mao), strony podpisały porozumienie handlowe.

Ocieplenie, jakie nastąpiło na początku lat 70-tych nie miało jednak poważnych konsekwencji politycznych. Nadal nierozstrzygnięta pozostawała np. sprawa Tajwanu (nieuznawanego przez Chiny), który wciąż mógł liczyć na poparcie ze strony Stanów Zjednoczonych.