Wzrost znaczenia Rosji i Prus w I poł. XVIII w.

Rosja od początku XVIII w. stała się europejską potęgą. Główną zasługą były rządy Piotra Wielkiego. Car realizował politykę Iwana Groźnego, zdecydowaną i ekspansywną. W obliczu słabnącej Polski wycieńczonej wojnami, umacnianie się Rosji było kwestią czasu. Po objęciu rzadów w Rosji przez Katarzynę II, która przejęła władze na drodze zamachu stanu, Rosja stała się potęga.

Opanowała niezadowolenie armii oraz zapowiedziała gruntowne reformy. Zyskała sobie poparcie szlachty i uzyskała ich poddaństwo. Zaczęła rządzić za pomocą absolutyzmu, jej polityka zagraniczna zaczęła wtrącać się w sprawy sąsiednich państw Szwecji i Polski, co w późniejszym czasie doprowadziło do rozbioru Polski. Także Prusy po wojnie siedmioletniej zakonczonej w 1763 r. zaczęły się umacniać. Francja, która zmagała się z wojną w koloniach nie była w stanie zatrzymać wzrostu potęgi militarnej Prus. Z wojny wycofała się Rosja. Natomiast osamotniona Austria zawarła pokój z Prusami w 1763 r. w Hubertsburgu. W rezultacie czołowym mocarstwem środkowo-europejskij zaczęły stawać się Prusy.

Dobrze zorganizowana polityka wewnętrzna, militarne sukcesy i szczęście w sprawach wojennych sprawiło, że Prusy zyskały miano potęgi. Sukcesy wojenne przekonały Europę co do pruskiej siły i potęgi. Słabnąca Rzeczpospolita, skłócona i wewnętrznie osłabiona nie była już w stanie zapobiec rosnącym sąsiadom, co w efekcie skutkowało późniejszymi rozbiorami Polski. Wojna siedmioletnia prowadzona w latach 1756- 1763 r. spowodowała znaczny wpływ potęgi pruskiej. Skutkiem wojny było zwycięstwo Prus i ukazanie wspaniałej potęgi militarnej małego państwa.