Pismo egipskie - hieroglify egipskie - opracowanie tematu

W starożytnym Egipcie używano trzech różnych alfabetów: demotycznego, hieratycznego i najbardziej znanego, będącego dziś symbolem tego państwa, pisma hieroglificznego.

Każde z nich miało nieco inne funkcje, mianowicie pismo demotyczne wykorzystywano przede wszystkim w celach administracyjnych, prawnych, handlowych, ale i sporządzania szybkich podręcznych notatek, a pismo hieratyczne służyło do zapisywania na papirusie świętych tekstów. Najtrudniejszym z nich wszystkich było powstałe w IV tysiącleciu p.n.e. pismo hieroglificzne, które opierało się na bardziej skomplikowanych znakach, z których zresztą każdy mógł mieć nieco inne znaczenie, zależne od kontekstu zdania. Początkowo było ono rzeźbione na murach, jednakże z czasem, wraz ze wzrostem dostępności papirusu, było ono pisane, dzięki czemu w łatwiejszy sposób mogło podlegać ewolucji. Kierunek czytania tego pisma był zależny od kierunku, w którym zwrócone były jego poszczególne znaki – od lewej do prawej, bądź od prawej do lewej (przy czym możliwy był również zapis od góry do dołu).

Ludzkość przez długi czas nie mogła rozszyfrować tego skomplikowanego pisma. Udało się to dopiero w 1822 roku, dzięki starożytnemu kamieniowi, na którym był umieszczony ten sam tekst w trzech językach: hieroglificznym, demotycznym i greckim. Dokonał tego francuski filolog Jean-Francois Champollion. Co prawda do dziś nie można odczytać wszystkich dostępnych inskrypcji, gdyż wymaga to ogromnego nakładu pracy i czasu, jednakże współcześni egiptolodzy mogą powiedzieć o tym piśmie znacznie więcej, niż kiedyś.

Jak już wspomniałem jeden znak może mieć kilka znaczeń w zależności od kontekstu zdania. Przykładowo symbol ukazujący głowę z profilu mógł oznaczać zarówno „głowię”, jak i określenie „na” bądź „nad”, a rysunek wróbla mógł oznaczać zarówno „mały” jak i „zły”. Jednak generalnie konkretne znaki miały ściśle określone znaczenie, np. jaskółka oznaczała „wielki”, rysunek oka „widzieć”, płonący węgiel „czarny”, czarny ibis „znaleźć”. Aby poznać znaczenie wszystkich odczytanych i znanych nam znaków hieroglificznych należałoby poświęcić temu dużo czasu i pracy, gdyż jest to alfabet bardzo skomplikowany.