Oświecenie - idee polityczne i społeczne. Oświecenie we Francji i Ameryce
JUŻ 9902 WYPRACOWANIA W BAZIE!
- 4914 wypracowanie - Język polski
- 1594 wypracowanie - WOS
- 2021 wypracowanie - Historia
- 787 wypracowanie - Religia
- 528 wypracowanie - Język angielski
- 58 wypracowanie - Język niemiecki
Idee filozoficzne oświecenia wyrosły na negacji wobec świata zastanego. Miały na celu podważyć normy w oparciu, o które funkcjonowało społeczeństwo stanowe. W zamian oferowały kult wiedzy i umysłu.
Poglądy te kształtowały się za czasów absolutyzmu oświeconego w salonach arystokratycznych, w lożach masońskich, redakcjach gazet. Przyjmowane były zarówno przez przedstawicieli mieszczaństwa jak i warstwy szlacheckiej. Warunkiem pierwszym nowej ideologii był krytycyzm – zacząć należało od każdorazowego poddania w wątpliwość praw powszechne uznanych za niepodważalne. Poszukiwanie nowych prawd miało się dokonywać w oparciu o racjonalizm i empiryzm. Ten pierwszy, ojcem którego był Kartezjusz, opierał się myśleniu logicznym, upatrując w rozumie jedynie niezawodne źródło poznania. Empiryzm z kolei, upowszechniany przez Johna Locka i Francisa Bacona, kładł szczególny nacisk na doświadczenie, kosztem spekulatywnego myślenia. Porządek świata od tej pory miał być zgodny z naturą, gdyż wszystko co naturalne traktowano jako dobre. Wpłynęło to na niezwykły optymizm poznawczy i historyczny, jaki wykształcił się za czasów oświecenia.
Uznano, iż jedynie niewiedza jest przyczyną zła. A skoro za sprawą rozwijania zdolności rozumu, niewiedza jest zwalczana to również możliwe jest stworzenie świata, z którego ostatecznie wszelkie zło i cierpienie zostanie wygnane. Wierzono, że porządek świata jest harmonijny, lecz z powodu złej organizacji społecznej, nie był dotychczas dostrzegalny. Jednostkowe emocje oraz odczucia odsunięte zostały na dalszy plan, jako nieprzydatne przy konstruowaniu zasad nowego społeczeństwa. Wyrugowana została również kategoria „tajemnicy”, która przyjęła znaczenie pejoratywne, została synonimem słów „ciemnota” i „zabobon”.
Tego typu światopogląd stał w opozycji do wszelkich form religijności. Krytykowano kościół za nietolerancję, wykorzystywanie swojej pozycji i niski poziom intelektualny. Na bazie tych poglądów szerzył się ateizm (odrzucenie boga) i deizm (odrzucenie boskiej ingerencji w świat). Jednocześnie marzono o uniwersalnej religii, która mogłaby być przyjęta przez wszystkich ludzi. Ideałem było stworzenie człowieka wykształconego i błyskotliwego.
Oświecenie to okres rozkwitu szkolnictwa ze szczególnym uwzględnieniem nauk matematycznych i przyrodniczych, a także sztuki, muzyki i medycyny.
Uchwalane pod koniec oświecenia konstytucje Stanów Zjednoczonych i Francji czerpały z ideałów swojej epoki. Amerykańska Deklaracja Niepodległości głosiła, że niezbywalnym prawem człowieka jest prawo do poszukiwania szczęścia, czyli realizację własnego modelu życia przez jednostkę. Ponadto zastosowano zasadę trójpodziału władzy stworzoną przez francuskiego myśliciela – Monteskiusza. Całość życia społecznego miała opierać się o zasady empiryzmu i racjonalizmu.
Francuzi znacznie bardziej niż z myśli Monteskiusza, korzystali z dorobku Jana Jakuba Rousseau. Opracowana przez niego teoria umowy społecznej, zakładająca, że wszelka władza jest wynikiem umowy między rządzonymi i rządzącym, stała się podstawą do występowaniu przeciwko monarchii. Wraz z rozwojem rewolucji prawo ludu do wywierania wpływu na władzę nabierało większego znaczenia, niż postulowana powszechnie doktryna naturalnych praw człowieka.
Francuscy rewolucjoniści stanęli wobec dylematu, która z naczelnych zasad przez nich głoszonych, wolność czy równość, jest tą naczelną. Okres wolnościowy zakończony został w momencie dojścia do władzy, opowiadających się za równością, Jakobinów, którzy zaprowadzili terror na porządku dziennym.
Zatem szczytne idee oświecenia, choć wydawały się jednoznaczne (a przynajmniej do jednoznaczności dążyły) znalazły różne zastosowanie i doprowadziły do równie wielu pięknych, jak i tragicznych wydarzeń.
Podobne wypracowania do Oświecenie - idee polityczne i społeczne. Oświecenie we Francji i Ameryce
- Zakony rycerskie w średniowieczu - Powstanie zakonów rycerskich
- Geografia historyczna - krainy historyczne
- Jan Olbracht - biografia, życiorys
- Tadeusz Mazowiecki - działalność, dokonania
- Stosunek Rosji do sprawy polskiej w okresie I wojny światowej
- Historia życia Mahometa - narodziny islamu, posłannictwo oraz nauki proroka
- Johann Sebastian Bach – biografia, życiorys
- Bogusław Radziwiłł - ogólna charakterystyka postaci i jego postawy w czasie potopu szwedzkiego
- Richard Nixon - polityka wewnętrzna Nixona
- Polska za panowania Kazimierza Wielkiego
- Morze, jego poznanie i eksploatacja w starożytności
- Marco Polo - biografia, życiorys
- Wizyta E. Gierka w USA (październik '74) - przebieg, skutki
- Mapa polityczna XIX-wiecznej Europy i świata
- Kazimierz Wielki - polityka króla Polski - sukcesy i porażki
- Zygmunt Freud - biografia, życiorys
- Rządy Katarzyny II - opracowanie
- Elamici - okres staroelamicki - charakterystyka
- Wyprawa mołdawska - Stosunki polsko-tureckie w XV w.
- Antonio Salieri - biografia, życiorys