Jerzy Urban - biografia, życiorys

Jerzy Urban przyszedł na świat 3 sierpnia 1933 r. w Łodzi. Jego ojciec Jan był dziennikarzem, członkiem PPS-u oraz Bundu (Powszechny Żydowski Związek Robotniczy na Litwie, w Polsce i Rosji). Rodzina Urbana początkowo nosiła nazwisko Urbach i miała korzenie żydowskie, ale podczas wydawania radzieckich dowodów osobistych urzędnik popełnił błąd i przemianował „ch” na „n”.

Lata edukacji Jerzego Urbana okazały się okresem bogatym w nowe doświadczenia. W sumie uczył się on w 17 szkołach podstawowych i średnich, ponieważ często wydalano go z  placówek. Maturę zdał eksternistycznie, a po niej udał się na studia na Uniwersytet Warszawski. Uczył się na dwóch wydziałach, jednakże z obydwóch został wydalony.

Jerzy Urban od początku wiązał swoją przyszłość z dziennikarstwem. Karierę zaczynał w „Nowej Wsi”, a już w latach 1955–1957 był reporterem i publicystą tygodnika „Po prostu”. Pismo to powstało na fali odwilży gomułkowskiej, jednak I Sekretarz KC PZPR wkrótce kazał je zamknąć. Urban otrzymał nawet zakaz publikowania artykułów pod swoim nazwiskiem. Szybko, bo w 1961 r., zaczął pisać do „Polityki”. Tworzył głównie felietony, które podpisywał pseudonimami. Jednakże wkrótce otrzymał całkowity zakaz pracy dziennikarskiej.

Do pracy wrócił dopiero w 1970 r., kiedy Gomułka przestał sprawować władzę. Najpierw publikował w „Życiu Gospodarczym”, jednak później ponownie powrócił do „Polityki”. Jerzy Urban miał liczne kontakty z działaczami opozycyjnymi, był także przeciwnikiem rządu Gierka, ale mimo to nie poparł solidarności. Pisał o tym w „Polityce” pod pseudonimem Rem. 

Od sierpnia 1981 r. został natomiast rzecznikiem prasowym rządu. To jego twarz była „reklamą” ustroju, gdyż telewizja była zmuszona transmitować konferencje z jego udziałem. Bardzo prędko stały się one narzędziem politycznym Wojciecha Jaruzelskiego. Jerzy Urban chciał powołać specjalny „pion propagandowy”, który pracowałby nad ociepleniem wizerunku rządu i jego poszczególnych organów. W kwietniu 1989 r. został powołany na stanowisko przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji. Funkcję tę pełnił do września.

Swój jedyny epizod polityczny Jerzy Urban zaliczył kandydując do Sejmu kontraktowego, jednak przegrał rywalizację z Andrzejem Łapickim. W 1990 r. założył swoje pismo – „Nie” – o profilu antyklerykalno-lewicowym. W styczniu tego samego roku został członkiem SLD, ale nie podejmował żadnych działań politycznych. Z partii wystąpił w 2004 r.

Antyklerykalizm Urbana stał się przyczyną wielu skandali obyczajowych. Wystarczy wspomnieć, że w 1984 r., na miesiąc przed morderstwem ks. Popiełuszki, Urban napisał o nim bardzo krytyczny artykuł. W 2002 r. został także oskarżony o obrazę Jana Pawła II. W swoim artykule „Obwoźne sado-maso” określił biskupa Watykanu mianem „gasnącego starca”, „sędziwego bożka”, „Breżniewem Watykanu” oraz „żywym trupem”.

Społeczeństwo było bardzo podzielone. Wiele osób wyrażało swoje oburzenie, zdecydowana mniejszość broniła stanowiska Urbana. Ostatecznie odbył się proces, w którym Jerzy Urban został skazany na 10 miesięcy więzienia w zawieszeniu na trzy lata i 20 tys. zł. grzywny. Trybunał w Strasburgu podtrzymał ten wyrok.

Obecnie Jerzy Urban żyje na uboczu życia politycznego. Nie pojawia się w mediach, jego artykuły można czytać tylko w „Nie”. W 2004 r. znalazł się na 98 miejscu w liście 100 najbogatszych Polaków.