Cesarstwo Bizantyjskie - zmiany terytorium

Cesarstwo bizantyjskie wielokrotnie zmieniało objętość swego terytorium. Terytorium Bizancjum na przestrzeni dziejów zmieniało swoje granice dosyć często. Historycznie przyjmuje się, że Cesarstwo Bizantyjskie obejmowało prawie cały Półwysep Bałkański, Azję Mniejszą, Syrię i Egipt. Stolicą był Konstantynopol (obecnie jest to Stambuł).

Cesarstwo zostało zbudowane na miejscu starej greckiej kolonii zwanej Bizancjum. Po upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego, Cesarstwo Bizantyjskie dążyło do odbudowy państwa w jego pierwotnych granicach. Zadania odbudowy podjął się cesarz bizantyjski Justynian Wielki, opanował w 533 roku północną Afrykę, w 555 zajął Italię, zdobyto również Hiszpanię południową. Był to największy rozkwit cesarstwa. Po śmierci Justyniana Wielkiego, północne granice cesarstwa w okolicach Krymu i dzisiejszej Bułgarii zostały zaatakowane przez Awarów i Słowian, którzy bez przeszkód wdarli się do Macedonii i Grecji. W 610 roku cesarstwu zagroził kolejny odwieczny wróg Persja. Persowie stanęli u bram Konstantynopolu, udało się jednak obronić stolicę cesarstwa jednak utracono na rzecz Persów Antiochę, Jerozolimę i Aleksandrię. Prowincje te odzyskano dopiero w VII wieku za sprawą kosztownych wojen, które w późniejszym czasie osłabiły siłę cesarstwa.

Osłabione wojnami cesarstwo zostało pod koniec VII wieku zaatakowane przez Arabów, którzy zajęli Syrię, Jerozolimę, Egipt, Trypolitanię i Cypr. Po raz kolejny udało się obronić stolicę cesarstwa - Konstantynopol. Mimo klęski, jakiej Arabowie doznali w 677 roku, zdołali oni zająć zachodnią Afrykę, a w 698 roku podbili Kartaginę, ostatnią twierdzę bizantyjską w Afryce. Na Bałkanach z kolei pojawił się problem plemion tureckich Bułgarów, którzy w 680 roku pokonali nad Dunajem armię cesarstwa i zaczęli zagrażać stolicy cesarskiej. Z osłabienia państwa skorzystali Frankowie, którzy w kontakcie z Rzymem nie uznali władzy cesarstwa na terenach Italii.

Okres odrodzenia pojawił się dopiero w momencie objęcia rządów przez Bazylego I, którzy po licznych wojnach z Arabami odzyskał Edessę, Kretę, Cypr, Tars i Antiochę. Z kolei cesarz Jan Tzimiskes opanował w 977 roku Bułgarię a Bazyli II w 1018 ostatecznie wcielił Bułgarię do cesarstwa. Wróciła również Serbia pod panowanie bizantyjskie. W IX wieku cesarstwo utraciło Sycylię  i Pd Italię. W XII wieku w wyniku osłabienia cesarstwa uczestnicy czwartej krucjaty w 1204 r. zdobyli Konstantynopol i utworzyli cesarstwo łacińskie, które nie obejmowało żadnych ziemi z dawnego cesarstwa bizantyjskiego. W 1453 roku sułtan turecki Mehmed II zdobył Konstantynopol, co położyło kres cesarstwu bizantyjskiemu.