Rok czterech cesarzy - Galba, Oton, Witeliusz, Wespazjan

Zapoczątkowana w 27 r. p.n.e. przez Oktawiana dynastia julijsko-klaudyjska władała rozległym Imperium Rzymskim nieprzerwanie do roku 68 n.e. Ostatnim jej przedstawicielem był ekscentryczny cesarz Neron, który mimo trzykrotnego małżeństwa nie doczekał się męskiego potomka. Niejasność odnośnie następstwa tronu po zmarłym śmiercią samobójczą Neronie stała się przyczyną krótkiego, bo jedynie około rocznego, okresu bratobójczych wojen i spisków pomiędzy poszczególnymi kandydatami na nowego władcę.

W 68 r. p.n.e. legiony stacjonujące w różnych częściach Imperium zaczęły kolejno ogłaszać swoich dowódców nowymi cesarzami. Pierwszym, który zgłosił się w Rzymie swoją chęć do przejęcia schedy po Neronie był Galba -szanowany na zachodzie dowódca wojskowy, namiestnik prowincji Hispania Terraconensis od wiosny roku 68, który zjawił się w Rzymie już w październiku, czyli niespełna cztery miesiące po śmierci cesarza. Podstawowym problemem z jakim przyszło się zmierzyć nowemu władcy był chroniczny brak pieniędzy w skarbcu Imperium. Zmuszony przez okoliczności do podejmowania szeregu niepopularnych decyzji Galba, szybko stracił zaufanie otoczenia. Niezadowoleni z powodu braku żołdu pretorianie uknuli spisek przeciwko cesarzowi, w którym czynny udział brał również niedawny stronnik Galby, Marek Salwiusz Othon -były namiestnik Lusitanii. Jego z kolei do władcy zraził fakt, iż w obliczu bliskich z nim stosunków spodziewał się nominacji na potencjalnego następcę tronu, ale Galba niespodziewanie namaścił Pizona. 15 stycznia 69 r. Galba został zamordowany przez pretorian, którzy jeszcze tego samego dnia ogłosili Othona nowym władcą.

Dwa tygodnie przed zamachem stanu (2 stycznia 69 r.), w Germanii obwołano kolejnego cesarza. Został nim dowódca legionów germańskich Witeliusz, który niezwłocznie rozpoczął forsowny marsz w kierunku Rzymu. W połowie kwietnia nad rzeką Pad, w pobliżu Bedriacum legionom wiernym Witeliuszowi zagrodziły drogę oddziały złożone głównie z pretorianów pod wodzą aktualnie panującego w Rzymie cesarz. Bratobójcza walka zakończyła się klęską Othona, który ostatecznie sam zadał sobie śmierć przekłuwając się sztyletem. Zwycięski Witeliusz urządził mu honorowy pogrzeb a następnie przejął koronę cesarską.

Nie wszyscy jednak zaakceptowali samozwańczego władcę. Dowódcy legionów naddunajskich postanowili przejąć kontrolę na stolicą za pomocą siły i 24 października 69 r. pokonali oddziały wierne Witeliuszowi w bezpośrednim starciu na nizinie padańskiej. Walki trwały do grudnia, kiedy to legiony naddunajskie wkroczyły do Rzymu. Wówczas Witeliusz został poddany torturom a następnie wrzucony do Tybru w dniu 21 grudnia 69 r.

Jego następcą został przebywający wówczas na Bliski Wschodzie Wespazjan, który od roku 66 zajęty był tłumieniem potężnego anty-rzymskiego wystąpienia Żydów w Judei. Po śmierci Nerona Wespazjan nie angażował się zbytnio w przepychanki o władzę, ale kiedy 1 lipca 69 r. został obwołany przez podległe sobie legiony nowym cesarzem niezwłocznie udał się w podróż do Rzymu.

Uznanie Wespazjana przez uchwałę senatu za nowego cesarza zakończyło burzliwy okres ponad rocznych sporów o sukcesję po Neronie. Nowy cesarz zapoczątkował drugą w dziejach Cesarstwa Rzymskiego dynastię panującą -ród Flawiuszy.