August III Sas - panowanie

August III Sas (1696 – 1763) w porównaniu ze swoim ojcem, nie przejawiał większych zdolności. O ile August II był wyrazistą i silną osobowością, mającą predyspozycje do przeprowadzenia reform, a tym samym wewnętrznego wzmocnienia Polski – gdyby tylko potrafił porozumieć się ze szlachtą, o tyle jego syn nie przejawiał chęci polepszenia sytuacji kraju.

August III, chociaż już za życia ojca przygotowywany był do objęcia po nim korony Rzeczpospolitej (stąd pomysł przejścia na katolicyzm, co miało zapewnić mu przychylność wyborców), nie nauczył się nawet polskiego języka. Jego elekcja w roku 1733 przebiegła pod patronatem wojsk rosyjskich. W późniejszym czasie władca także zwracał się ku Rosji, będąc nieufnym wobec swoich poddanych.

Jego panowanie nie przebiegało burzliwie. Już w roku 1736 została rozwiązana konfederacja dzikowska (zawiązana w roku 1734), opowiadająca się za Stanisławem Leszczyńskim. Pozorny spokój nie może być jednak uważany za pozytywny aspekt rządów nowego króla. Całościowy bilans panowania Augusta III Sasa wypada zdecydowanie negatywnie, choć w świadomości współczesnych zapisał się on lepiej niż jego ojciec, co – paradoksalnie - wynikało z faktu, że wydawało się, iż zupełnie nie zależało mu na władzy w Polsce. Urzędował zazwyczaj w Dreźnie, a rządy w Rzeczpospolitej były w rękach magnatów. Polityka wewnętrzna króla polegała na tym, że nie wchodził w drogę szlachcie. Lubił natomiast picie oraz zabawę. Mówiono, że z kraju uczynił karczmę dla przyjezdnych. Nieprzypadkowo to z jego postacią związane jest powiedzenie „Za króla Sasa jedz, pij a popuszczaj pasa”, oznaczające nic innego, jak ciągłą zabawę, spędzanie czasu na tym, co przyjemne, bez większej dbałości o problemy państwowe. Dla wielu poddanych stanowiło to miły odpoczynek po czasie panowania Augusta II, jednak znalazło odbicie w kolejnych latach, szczególnie że już w czasach panowania Augusta III Polska zyskała wśród osób liczących się na europejskiej arenie politycznej miano kraju anarchii i była przedmiotem mało pochlebnych uwag wielkich filozofów.

Warto zauważyć, że za rządów Augusta III tylko jeden sejm doszedł do skutku oraz że jego koronacja w roku 1734 (zapamiętana zwłaszcza dzięki dwóm kompozycjom Jana Sebastiana Bacha, które napisał z tej właśnie okazji) była ostatnią koronacją, jaka miała miejsce na Wawelu.