Pablo Picasso - biografia, życiorys

Pablo Picasso okrył swoją osobę legendą już za życia, które rozpoczęło się 25 października 1881 roku w hiszpańskim mieście Malaga położonym nad Morzem Śródziemnym. Jego ojciec Jose Luis Blanco był profesorem sztuk pięknych, rysownikiem oraz kustoszem w muzeum; od najmłodszych lat sprawował pieczę nad talentem syna. Anegdota głosi, iż pewnego dnia po obejrzeniu prac młodego Picassa wręczył mu własne przyrządy do malowania i zarzekł się, że kończy z malowaniem. Talent chłopca od początku nosił znamiona prawdziwego artyzmu i nie miał wiele wspólnego ze „sztuką dziecięcą”.

Edukację artystyczną rozpoczął Picasso w Akademii Sztuk Pięknych w Barcelonie, ale kształcił się również w Madrycie. Od roku 1900 Pablo Picasso coraz częściej był gościem w Paryżu, a cztery lata później osiadł w nim na stałe. Odnajdywał się doskonale w nadsekwańskim mieście, które było wówczas kulturalną stolicą świata i gromadziło wybitnych twórców w dzielnicy Montmartre.  Pierwsze jego obrazy powstały po ukończeniu przez malarza dwudziestego roku życia i przedstawiały wizerunki prostych ludzi. To tutaj twórczość przedstawiciela kubizmu nabrała cech stylu zwanego przez krytyków sztuki „okresem błękitnym malarstwa Picassa”. Te dzieła (z lat 1901–1904) cechuje duża doza melancholii; zostały stworzone w wąskiej gamie barw z przewagą koloru niebieskiego („Życie”, „Stary gitarzysta” 1903, „Prosty posiłek” 1904). Początkowo twórca nie odnosił sukcesów na polu sprzedaży własnych dzieł. Wynajmował mieszkanie z zaprzyjaźnionym poetą, żył w ubóstwie, ogrzewał lokum, paląc swoje szkice.

W 1906 roku Pablo Picasso stworzył „Portret Gertrudy Stein”, rozpoczynając tym samym okres prekubistyczny w dziejach malarstwa. Postać modelki została przedstawiona w sposób lekko geometryczny, jej głowa nosi wyczuwalny ciężar, natomiast całość postaci osadzono w spłyconej głębi przestrzennej.

Następny etap w malarstwie Picassa ochrzczono mianem „okresu różowego”. Obecność błękitów zastąpiły róże, a tematyka dzieł, choć niezmiennie skupiona na obrazowaniu osób naznaczonych biedą, wzbogaciła się o ciepły, lżejszy wydźwięk. Na płótnach artysty zagościły postacie tancerek, akrobatów z cyrku, arlekina („Arlekin”, „Rodzina arlekina”, „Akrobaci z psem”, akwaforty „Linoskoczkowie”). Tematyka cyrkowa przyciągnęła do sztalug Pabla odbiorców, którzy zaczęli skupować obrazy młodego malarza.

Obydwa te okresy znamionuje przepełniony współodczuwaniem stosunek do drugiego człowieka.

Od czasów „Portretu Gertrudy Stein” prace Picassa weszły w fazę kubizmu analitycznego. Wraz z Georges'em Brakiem i Juanem Grisem, prowadził Picasso eksperymenty, służące rozwojowi kubizmu. Twórcy celowo deformowali realne przedstawienia, używając do tego techniki polegającej na przeplataniu się płaszczyzn barwnych. Po wybuchu I wojny światowej współpraca trójki artystów zakończyła się, natomiast Picasso stopniowo rozstawał się z technikami kubistycznymi.

Zaczął tworzyć obrazy przywołujące skojarzenia ze sztuką antycznej Grecji, w późniejszych latach przelotnie romansował z surrealizmem („Kobieta nad brzegiem morza”, „Sen”). Po zbombardowaniu wsi w czasie hiszpańskiej wojny domowej stworzył słynne malowidło „Guernika” (1937) zaprezentowane na Wystawie Światowej w Paryżu. Jego dzieła z tego okresu są przepełnione niepokojem oraz przeczuciem nadchodzącej tragedii.

Podczas II wojny światowej Picasso znany był ze swoich powiązań z komunistami. W 1944 roku zasilił szeregi Francuskiej Partii Komunistycznej. Wciąż zamieszkiwał Francję, jednak przeniósł się na południe kraju. Tam zafascynował się wyrobami ludowych ceramików, poświęcił czas na tworzenie wytworów garncarskich. Picasso, choć znany głównie jako malarz oraz grafik, oddawał się rzeźbiarstwu („Głowa arlekina” 1905, „Głowa kobiety” 1909, „Kieliszek absyntu” 1914), zajmował się malarstwem ściennym, natomiast w 1917 roku wykonał projekt scenografii i kostiumów do baletu „Parada” Siergieja Diagilewa. Nie pozwolił zamknąć się w ramach jednej konwencji, nigdy nie ograniczał twórczości wyznacznikami danego stylu. „Nie jestem pesymistą i nie jestem wrogiem sztuki, nie umiałbym żyć, nie poświęcając jej wszystkich godzin życia. Kocham ją jako całkowity cel mojego życia. Wszystko, co robię w związku ze sztuką, daje mi ogromną radość” – mówił twórca.

W 1932 roku w Szwajcarii zorganizowano wystawę retrospektywną poświęconą hiszpańskiemu twórcy, na której zaprezentowano ponad 200 dzieł artysty. Podobno Picasso pozazdrościł podobnego wydarzenia Henriemu Matisse i osobiście wybierał malowidła przeznaczone na wystawę. Zostały one rozwieszone w kolejności chronologicznej.

Po wojnie Pablo Picasso udzielał się w ruchach pokojowych. Zmarł w Mougins we Francji w 1973 roku. Jego obrazy na aukcjach osiągają astronomiczne ceny.