Kapitulacja Niemiec, kapitulacja Japonii

Na przełomie lat 1944 i 1945 sytuacja Rzeszy była dramatyczna. Wojska alianckie wdzierały się od zachodu w głąb Europy, ze wschodu atakowała ZSRR. Państwa satelickie Niemiec - Bułgarzy, Finowie, Rumuni i Węgrzy kapitulowali lub przechodzili na zwycięska stronę.  Klęski Hitlera nic już nie było w stanie zapobiec. Ten jednak nie zamierzał rezygnować z walki. Wykorzystując swą najnowszą broń - rakiety dalekiego zasięgu, nękał Londyn. W odpowiedzi Brytyjczycy rozpoczęli bombardowania niemieckich miast, w tym Drezna.

W roku 1945 flota niemiecka była już w rozsypce, praktycznie nie istniało lotnictwo, a zabiegi w Ardenach z roku 1944 wyczerpały zdolności ofensywne wojsk naziemnych.

W kwietniu 1945 roku Rosjanie byli już pod Berlinem. Świadomy zupełnej porażki Hitler 30 kwietnia popełnił samobójstwo. Już dzień wcześniej skapitulowały wojska niemieckie we Włoszech. 2 maja ostatecznie padł również Berlin. Bezwarunkowa kapitulacja podpisana została przez dowództwo Wermachtu przed Dwightem Eisenhowerem 7 maja. 8 maja akt ten powtórzono w kwaterze radzieckiej gen. Żukowa w Berlinie. Niemcy podzielone zostały na 4 strefy okupacyjne, w których pełną władzę przejęli zwycięzcy.

Po zakończeniu działań w Europie alianci swą uwagę skierowali na Daleki Wschód, na Japonię, do której wystosowano ultimatum wzywające do poddania się. Ponieważ apele nie przynosiły skutku, a Japonia wzmogła swe ataki z użyciem lotników-samobójców (kamikadze), prezydent Truman podjął decyzję o użyciu nowej broni - bomby atomowej. 6 sierpnia Superforteca „Enola Gey” zrzuciła taką bombę na Hiroszimę, 3 dni później na Nagasaki. Bombardowania te spowodowały olbrzymie straty wśród ludności cywilnej i wywołały ogromy szok wśród opinii publicznej.

Do dziś nie jest do końca pewne, co było ostatecznym powodem kapitulacji Japonii. Pojawiają się bowiem opinie, iż to nie zrzucenie bomby atomowej, a przystąpienie do wojny Stalina przekonało Japończyków, że dalsze prowadzenie walk jest bezcelowe. Związek Radziecki niemal natychmiast zajął Wyspy Kurylskie, Mandżurię, a także północną część Korei. Nawet po tych wydarzeniach frakcja japońskich generałów nalegała, aby nie ogłaszać kapitulacji i walczyć do końca. Konsekwencją tego typu myślenia były próby puczu po ogłoszeniu przez Cesarza zakończenia działań wojennych (14 sierpnia).

Ostatecznie 27 sierpnia okręty amerykańskie wpłynęły do zatoki Tokijskiej i przejęły kontrolę nad wyspami japońskimi. Ceremonia podpisania kapitulacji odbyła się 2 września na pokładzie okrętu liniowego „Missouri” (stronę amerykańską reprezentował Douglas MacArthur). Na podstawie tego dokumentu Japonia dostała się pod okupację armii amerykańskiej. Cesarz Hirohito pozostał jednak na swym stanowisku. 

Kapitulacja Japonii, pomimo, iż w wielu miejscach na świecie toczyły się jeszcze walki, uznawana jest za kres II wojny światowej.