Pius XII a faszyzm - ocena pontyfikatu (pod kątem politycznym)

Dyskusje na temat postawy Piusa XII ciągną się od dziesięcioleci i wiąż budzą wielkie emocje. Docieranie do kolejnych dokumentów, bardzo często sprzecznych, nie przybliża do jednoznacznej oceny Włocha. Zresztą bardzo możliwe, że klarowności w tej kwestii, ze względu na problemy, jakie wiążą się z ocenami postaw moralnych w trakcie II wojny światowej, nigdy osiągnąć się nie da.

Cień, który rozciąga się nad pontyfikatem Piusa XII posiada przynajmniej kilka podstaw. Po pierwsze, to on będąc nuncjuszem Stolicy Apostolskiej w Niemczech podpisał w roku 1933 konkordat z Hitlerem. Szeroko zakrojona propaganda nazistowska nie omieszkała wykorzystać tego faktu, aby dać do zrozumienia, że konkordat łączy sojuszników w walce z międzynarodowym piskiem żydowskim. Kościół niemiecki natomiast nie zdecydował się na jednoznaczne „wyprostowanie” tej sprawy, ograniczając się do zniuansowanych tłumaczeń. Później, już jako głowa Kościoła, Pius XII sympatyzował z reżymami gen. Franco, Antonia Salazara w Portugalii i Mussoliniego. Pewnym wytłumaczeniem tego typu postępowania był fakt, że ówczesny Kościół ze znacznie większa obawą spoglądał na rozszerzający swe wpływy ateistyczny komunizm.

Jednak zdecydowanie najbardziej istotna...