Kolonie brytyjskie w azji w XIX wieku - Indie

W roku 1600 kupcy londyńscy zorganizowali Kompanie Wschodnioindyjską, której udało się przejąć wpływy, wypierając tym samym z Indii Portugalczyków i Francuzów. Od tego czasu widoczna jest angielska ekspansja tych terenów, która zakończyła się pełnym podbojem kraju w XIX wieku.

Budziło to zdecydowany opór prawowitych mieszkańców - wystarczy wymienić powstanie z roku 1857, zwane Wielkim Buntem, którego zarzewiem byli sipajowie (żołnierze w służbie brytyjskiej hinduskiego pochodzenia), którzy pragnęli zmiany swej sytuacji: chociaż stanowili ważny element w przejęciu władzy w Indiach przez Anglików, to nie spotkała ich za to wdzięczność i wciąż mieli ograniczone pole awansu. Im bardziej Wielka Brytania umacniała swe wpływy w kraju, tym gorzej traktowano sipajów. Bunt został stłumiony, a jego konsekwencją było przejęcie przez rząd angielski w roku 1858 bezpośredniej władzy w Indiach (do tego czasu oficjalna władza należała do Kompanii, która została rozwiązana w roku 1874).  Indie otrzymały ministra, w postaci Sekretarza Stanu, a w roku 1877 królowa Wiktoria przyjęła tytuł cesarzowej Indii. Jeszcze zaraz po zmianach organizacyjnych królowa Wiktoria potwierdziła wszelkie przywileje hinduskich możnowładców, które obowiązywały za czasów Kompanii. Dodatkowo obiecała, że dalsze zabory nie będą przeprowadzane. Zadeklarowała też poszanowanie hinduskiego prawa, a powstańców objęła amnestia.

Indie ogarnięto planami modernizacyjnymi, sprzyjano plantatorom. Mimo to wybuchały kolejne powstania przeciwko rządom brytyjskim. Na konflikt społeczny (wystąpienia chłopów oraz robotników) nałożył się konflikt narodowościowy. Do głosu doszły wykształcone warstwy, które nie akceptowały panowania obcego mocarstwa. Hindusi byli w Indiach traktowani jako druga kategoria ludzi. Wyrazem najdobitniejszym tego były lata 1876-1884, kiedy to gubernator Indii Edward Lytton wprowadził szereg dyskryminujących ustaw - prawowitym mieszkańcom został ograniczony dostęp do urzędów oraz wprowadzony zakaz posiadania broni. Bojowe nastroje rosły, spotęgowane ogromnym głodem z lat 1896-1897, który przeistoczył się w epidemię dżumy. Usuwanie ciał odbywało się z pogwałceniem praw hinduskich, a wciąż pamiętano obietnicę królowej Wiktorii o ich respektowaniu.

Skutki poczynań Anglików dadzą o sobie znać już z początkiem kolejnego wieku, ale droga do niepodległości Indii będzie trwała jeszcze wiele lat - ostatecznie uzyskają ją one dopiero w 1947 roku.