Wojna krymska 1853-1856 - przebieg, przyczyny i skutki

Kwestia Turcji była głównym punktem polityki wschodniej Mikołaja I, który szukał jedynie pretekstu do wszczęcia wojny z Imperium Osmańskim. Rozpętano propagandę, wzywającą do obrony prawosławia. Już w roku 1852 pretekst dostarczył Napoleon III, przekonując sułtana do nadania mu tytułu Obrońcy Chrześcijan w państwie tureckim. Car zareagował na ów fakt oburzeniem, uważał bowiem, że tytuł jemu jest przynależny. Na początku 1853 roku zażądał, aby wszyscy prawosławni mieszkańcy Imperium Osmańskiego zostali oddani mu pod opiekę. Sułtan oczywiście odrzucił ultimatum. Kwestia ta była ściśle połączona z rywalizacją katolików z prawosławnymi duchownymi o dostęp do miejsc świętych w Palestynie, nad którą pieczę sprawowała Turcja. Car postanowił wykorzystać to jako pretekst.

Armia rosyjska wkroczyła, w czerwcu 1853 roku, do księstw naddunajskich. Jednocześnie został ułożony plan rozbioru Turcji. Jednak car pomylił się w swych kalkulacjach. Był pewien, że sprawa jest łatwa, natomiast mocarstwa nie podzielały jego poglądów i nie chciały upadku państwa tureckiego. Przeciwko Rosji zjednoczyły się: Wielka Brytania oraz Francja, wspierane w trakcie działań wojennych przez Austrię. Rosja nie była przygotowana do wojny, której się podjęła. Nie było dobrego dowództwa, brakowało amunicji, ale także lekarstw. Żołnierze często przymierali głodem. Finanse państwa były przez wojną krymską ciągle wyczerpywane. Koalicja zadawała Rosji cios za ciosem.

Ostatnim punktem wojny było prawie przez rok trwające oblężenie Sewastopola, rosyjskiej bazy morskiej nad Morzem Czarnym. Rozpoczęło się jesienią 1854 roku, by jesienią 1855 przejść w ręce koalicji antyrosyjskiej  (Anglia, Francja, Turcja). To już było ostatnie wielkie działanie wojenne wojny krymskiej (1853-1856), z której Rosja wyszła pokonana.

19 marca 1856 roku został zawarty pokój w Paryżu. Jego warunki były ciężkie - Rosja nie mogła dłużej posiadać floty wojennej na Morzu Czarnym, straciła też swoje wpływy na Bałkanach, co w praktyce oznaczało, że nie może mieszać się interesów narodów bałkańskich. Przede wszystkim mocarstwa ocaliły Turcję, która na wojnie skorzystała dodatkowo, podczas rozmów pokojowych traktowana jak partner. Wojna krymska była porażką Rosji. Zdawał sobie z tego sprawę następca Mikołaja I - Aleksander II i po śmierci ojca dążył do jej zakończenia.