Adam Mickiewicz - biografia, życiorys

Adam Mickiewicz (1798-1855) – jedna z najważniejszych postaci w historii literatury polskiej. Czołowy twórca doby romantyzmu. Chlubnie nazywany „Wieszczem Narodowym”.

Przychodzi na świat w Zaosiu, nieopodal Nowogródka, w drobnoszlacheckiej rodzinie pieczętującej się herbem Poraj. Tam też uczęszcza do szkoły prowadzonej przez dominikanów. Już wtedy powstają pierwsze teksty Mickiewicza. W 1812 umiera ojciec, adwokat Mikołaj Mickiewicz, co pociąga za sobą pogorszenie sytuacji materialnej rodziny. Dlatego też podczas rozpoczętych w 1815 r. studiów na Uniwersytecie Wileńskim Adam stara się o przyznanie mu stypendium dla słuchaczy kursów nauczycielskich. To, po ukończeniu nauki, będzie musiał odpracować we wskazanej mu szkole. Okres akademicki to czas intensywnego rozwoju i wzrastającej samoświadomości pisarskiej studenta. W 1817 wraz z przyjaciółmi zakłada tajne Towarzystwo Filomatów skupiające się na ambitnym samokształceniu jego członków. Częstymi tematami dyskusji są również kwestie polityczne oraz zachowanie przynależności narodowej, mimo obecnych warunków niewoli.

W tym okresie rodzi się także wielka miłość Mickiewicza do Maryli Wereszczakówny. Niestety, mimo wzajemności uczuć przeważają konwenanse i pragnienie utrzymania statusu równości. Rodzina Mickiewicza pochodziła ze szlachty zaściankowej, Maryli zaś z wyższych warstw arystokracji. Dziewczyna poślubia w 1821 r. hrabiego Puttkamera, pozostaje jednak wielką muzą poety oraz bohaterką wielu jego tekstów.

Po studiach, w okresie od 1819 do 1823 r., Adam pracuje jako nauczyciel w Kownie. Depresję spowodowaną nieszczęśliwą miłością osładza poniekąd pierwszy druk Mickiewicza, jakimi są utwory zebrane w tomie pt. „Poezje” (1822) z przełomowymi „Balladami i romansami”. Nad głową debiutanta zbierają się jednak ciemne chmury. W wyniku prowadzonego przez władze rosyjskie śledztwa, jesienią 1823 r. Mickiewicz zostaje oskarżony o działalność konspiracyjną i osadzony w klasztorze bazylianów, gdzie przebywa do maja 1824 r.. Zostaje skazany na osiedlenie w odległych guberniach Rosji. W październiku 1824 r. skazaniec już na zawsze opuszcza Wilno. Pracuje jako nauczyciel w Odessie, potem także w Petersburgu. Prowadzi ożywione życie salonowe, nawiązuje kolejne romanse i poznaje m.in. Puszkina. W 1825 r. odbywa podróż na Krym, a jej owocami są także wydane w 1826 r. „Sonety krymskie”. W tym samym okresie powstaje „Konrad Wallenrod”.

W 1829 r. – dzięki wsparciu przyjaciół – Mickiewiczowi udaje się wyjechać z Rosji. Przebywa w Niemczech, Czechach, Szwajcarii, Włoszech, by wreszcie osiąść w Dreźnie. Tam w 1832 r. powstaje jedno z najważniejszych dzieł w jego dorobku, „Dziady” cz. III.  Wreszcie latem 1832 wyjeżdża już na stałe do Paryża. Tam staje się najbarwniejszą postacią wśród polskich emigrantów. Intensywnie działa na polu kulturalnym i literackim. Publikuje „Pana Tadeusza” (1834), pisze dla „Pielgrzyma Polskiego”, publikuje „Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego”.

W 1834 żeni się z Celiną Szymanowską. Niestety małżeństwo nie należy do szczęśliwych. Specyficzny charakter wieszcza, jego praktyki wolnomularskie, nadwrażliwość oraz delikatny charakter Celiny są źródłem licznych napięć, stanów depresyjnych, włącznie z chorobą psychiczną żony i nieudaną próbą samobójczą Adama (1834). Posiadają sześcioro dzieci, które – wyprzedzając nieco wydarzenia – po śmierci ojca i matki w 1855 r. zostają pozostawione bez środków do życia i potrzebnej im wciąż opieki.

W 1839 r. Mickiewicz wyjeżdża na krótko do Szwajcarii, gdzie na uniwersytecie w Lozannie naucza łaciny. Wtedy też powstają tzw. liryki lozańskie. Po powrocie do Paryża Mickiewicz obejmuje katedrę literatury w Collége de France, a jego wykłady cieszą się ogromnym powodzeniem. W 1848 r. pod wpływem Wiosny Ludów pisarz tworzy legion polski. Oddział złożony z ok. 200 żołnierzy bierze udział w kilku bitwach we Włoszech, by ostatecznie zostać rozgromiony w Grecji. Idee polityczne, jakie przyświecały stworzeniu tej jednostki, zostały wyłożone w „Składzie zasad”. Podobnie w 1855 r. – podczas wojny Krymskiej Mickiewicz wyrusza do Stambułu z zamiarami stworzenia formacji walczącej. Tam zachorował, najprawdopodobniej na cholerę, i zmarł 26.11.1855 r. Pochowano go w Paryżu na cmentarzu Montmorency, jednak w 1890 r. trumnę ze szczątkami przewieziono do Katedry Wawelskiej.

Rokrocznie krakowskie kwiaciarki w dniu urodzin wieszcza składają kwiaty pod jego pomnikiem, który znajduje się na krakowskim rynku. Innym zwyczajem jest skakanie wokół pomnika na jednej nodze przez maturzystów, pragnących w ten sposób zagwarantować sobie pomyślność podczas czekających ich egzaminów.