Maria Pawlikowskia-Jasnorzewska - „Fotografia” - interpretacja i analiza wiersza

Fotografie to wciąż popularna metoda utrwalania wspomnień. Podobnie było w czasach Marii Pawlikowskiej–Jasnorzewskiej. Zdjęcia robiono już od niemal stu lat, a nowa dziedzina sztuki bardzo prężnie się rozwijała. Znana z zamiłowania do nowinek technicznych poetka postanowiła właśnie fotografię uczynić tematem jednej ze swoich miniatur poetyckich.

Podmiot liryczny w formie liryki bezpośredniej zwraca się do bliżej nieokreślonego odbiorcy. Jego słowa nacechowane są smutkiem i tęsknotą. Z wielkim rozrzewnieniem wspominane są chwile spędzone wspólnie z ukochaną osobą. Możemy wywnioskować, że była to namiętna miłość między kobietą i mężczyzną, co sugeruje drugi wers. Teraz uczucia już nie ma. Nie wiemy czy uczucie wygasło, czy też ukochany umarł. Pozostał tylko jeden mały ślad – fotografia.

Wcześniej było szczęście „które się nie trafia”, a został po nim tylko płaski obrazek. Jak mówi podmiot liryczny: „to jest bardzo mało”. No bo czymże jest fotografia w porównaniu do normalnej osoby? Nawet najpiękniejsze zdjęcie nie może zastąpić obcowania z kimś bliskim. Ja mówiące okazuje swoje uczucia wprost. Z wypowiadanych słów płynie także pewnego rodzaju rozczarowanie. Być może osoba ta liczyła na to, że fotografia połączona ze wspomnieniami będzie w stanie dać chociaż namiastkę ukochanej osoby. Możemy jednak sądzić, że była w błędzie.

Nie posiadamy żadnych informacji na temat tego, czy ukochany żyje czy też nie. Jego nieobecność możemy natomiast uznać za tożsamą ze śmiercią. Maria Pawlikowska–Jasnorzewska porusza w tym utworze temat pośmiertnych pamiątek. Rzeczy, które noszą znamiona tego, którego już nie ma. Podobna sytuacja zostaje ukazana w cyklu utworów „Płyty Carusa”. Czarne krążki nie były w stanie zastąpić autentycznego śpiewu włoskiego mistrza. Tak samo jest z fotografią – nie może ona zrównoważyć czyjejś nieobecności.

W twórczości Marii Pawlikowskiej–Jasnorzewskiej pośmiertne pamiątki jawią się jako przedmioty niekompletne. Co prawda przypominają o nieobecnym, jednak nie pozwalają zapomnieć o przemijaniu, a w dodatku nigdy nie będą w stanie zastąpić ukochanej osoby.