Słabość, bunt, tchórzostwo czy odwaga? Refleksja na temat samobójstwa Wertera („Cierpienia młodego Wertera”)

Tragiczna historia miłości przedstawiona w powieści Johanna Wolfganga Goethego „Cierpienia młodego Wertera” jest opisem życiowej drogi bohatera, wiodącej od pięknego uczucia, aż do samobójstwa.

O początkach rozwoju i dramatycznym końcu miłości Wertera do Lotty dowiadujemy się z jego listów do przyjaciela – Wilhelma. Bohater przyjeżdża do małego miasteczka, chcąc zaznać trochę spokoju i szczęścia. W jednym w listów opisuje przyjacielowi sposób, w jaki poznał piękną Lottę, córkę komisarza. Zachwyca się jej urodą, kształtną sylwetką oraz poświęceniem dla rodziny. Zakochuje się w niej od pierwszego wejrzenia. Jak się potem okazuje, młodych ludzi łączy wiele wspólnych zainteresowań: miłość do literatury, tańca, muzyki. Werter wiedział, że Lotta ma narzeczonego, ale póki nie było go przy niej, miał nadzieję na rozkochanie w sobie Lotty. Bohater był częstym gościem w jej domu. Spędzali czas na wspólnych spacerach i długich rozmowach. Lotta i Werter szybko się do siebie zbliżyli. Uwielbiali swoje towarzystwo. Byli bratnimi duszami. Werter był zauroczony inteligencją, wrażliwością i umiejętnościami dziewczyny. W przypływie natchnienia, namalował jej portret, który miał dla niego świętą wartość. Po powrocie Alberta, narzeczonego Lotty, ze Szwajcarii, Werter uświadomił sobie, że jest na straconej pozycji. Jego nieodwzajemniona miłość stała się przyczyną jego cierpienia. Nie widział on już sensu swojego dalszego istnienia na świecie. Brak najważniejszej wartości w życiu, jaką była miłość Lotty, doprowadziła bohatera do popełnienia samobójstwa.

Tchórz? Bohater? Ocena postawy bohatera Goethego należy od czytelnika. Można się w niej doszukać argumentów za każdą z tych postaw.

Werter skupiał się tylko na własnym cierpieniu. Nie uczynił żadnego kroku, by jego marzenia o wspólnym życiu z ukochaną, mogły się urzeczywistnić. Obserwował  rozwój wydarzeń. Właściwie Werter nie walczył o uczucie. Nie wiemy tylko czy ze strachu, że przegra, czy z nadmiernej wyniosłości i przekonania, że jeżeli coś ma się stać, to się stanie. Nigdy szczerze nie porozmawiał z Lottą. Popełniając samobójstwo i nie podejmując żadnej walki o swoje życie i szczęście, okazał się tchórzem.
 
Werter z pewnością był jednostką słabą psychicznie, nie radził sobie ze swoimi emocjami. Często popadał w melancholijne stany, bez żadnej przyczyny. Cierpienie było mu najbliżej znanym uczuciem. Całe jego życie było pasmem klęsk i niepowodzeń. Werter przez wiele osób może być odbierany jako egoista i egocentryk. Najważniejsze były dla niego jego emocje i uczucia. Nie mógł przyjąć do świadomości, że ukochana kobieta może być szczęśliwa u boku innego mężczyzny. Jednak, jeżeli kochałby ją miłością bezgraniczną i absolutną, to najważniejsze byłoby dla niego szczęście Lotty.

Samobójstwo może być postrzegane w kategoriach odwagi, szczególnie u człowieka, który kochał życie, przyrodę oraz sztukę. Odebranie sobie życia, a tym samym przeciwstawienie się woli Boga, jest przykładem męstwa Wertera.