Wisława Szymborska „Portret kobiecy” - interpretacja i analiza wiersza

„Portret kobiecy” Szymborskiej napisany został wierszem wolnym bezrymowym. Nie wyróżniamy w nim podziału na strofy.

Treść wiersza jest zgodna z jego tytułem. Szymborska ukazuje nam w nim lakoniczny z pozoru, jednak w rzeczywistości bardzo głęboki wizerunek własnej płci, a również kobiecości jako takiej, w samej swojej istocie. Szymborska podkreśla niejednoznaczność tego, co kobiece, na sprzeczność, którą zauważyć można w portrecie kobiety.

Uderzająca w utworze jest obecność bardzo wielu zderzeń określeń oksymoronicznych. Już samo to określa pewną znaną cechę kobiecej natury: zmienność i wielość sprzeczności.

Szymborska opisuje archetypiczną kobietę jako równocześnie słabą i mocną. Obecne w niej sprzeczności są wyrazem zdolności do adaptacji. Wspomina autorka również bardzo istotną kwestię kobiecej emocjonalności (metafora zmiany koloru własnych oczu).

Poetka zwraca uwagę na dualizm kobiecości: zarówno w sferze codzienności, jak i emocji - a zwłaszcza erotyki. Kobieta może być jednocześnie świętą i ladacznicą.

Najciekawszym chyba punktem widzenia jest ten przyjęty przez Szymborską w końcowej części wiersza. Przedstawia ona kobiecość jako zdolność do pogodzenia wielu aspektów życia naraz. Ten fragment utworu wyraźnie mówi o wieloletniej tradycji modelu kobiety jako matki i pielęgniarki, przez długie lata postrzeganej jako reprezentantka gorszej, słabszej płci, która mimo wszystko potrafi zająć się sama sobą, być niezależną i w chwili słabości pić wódkę tak samo, jak mężczyzna.

Wiersz Szymborskiej to niejako manifest feminizmu - lecz nie feminizmu w jego agresywnej, wojującej formie. Przesłaniem utworu jest konieczność akceptacji, że kobieta nie może zostać wtłoczona do ściśle wytyczonych ram zachowań, lecz musi zostać postrzegana jako odrębny byt, mający prawo do własnej tożsamości.