Burżuazja w Anglii - charakterystyka, historia

Burżuazja to grupa społeczna, powstała zasadniczo w XV wieku oraz od tego momentu przeżywała dość powszechny rozwój. Burżuazja jako pojęcie zawierała w sobie przedstawicieli klasy średniej, wywodzących się głównie z rodów zamożnych kupców, bankierów oraz przedstawicieli cechów rzemieślniczych. Klasa ta, pierwotnie zwana mieszczanami, zamieszkiwała miasta. Przedstawiciele jej charakteryzowali się dość specyficzną mentalnością, która przejawiała się w sposobie ich postępowania, hierarchii wartości oraz procesie myślowym i moralnym. Burżuazja była naturalnym tworem ewolucji społeczeństwa, stanowiła bowiem szczebel pośredni w drabinie społecznej. Powstała jako równowaga dla klasy niższej, w skład której wchodzili najubożsi mieszkańcy miast, nie mogący wykazać się pewnym poziomem wykształcenia oraz zasad wychowania oraz arystokracji, która z kolei posiadała pełen zasób tychże walorów, jednakże znajdowała się w coraz to bardziej malejącej liczebnie grupie.

Termin burżuazja wywodzi się z francuskiego słowa, oznaczającego właśnie mieszczanina. Z założenia przedstawiciele tej klasy za cel postawili sobie obalenie systemu feudalnego jako ograniczającego dość skutecznie rozwój przemysłu oraz wolnego rynku. Struktura społeczna w Anglii była dość specyficzna, charakteryzowała się brakiem ograniczeń odnośnie wzajemnego mieszania się przedstawicieli różnych grup społecznych. Oczywiście, niemożliwy był mariaż w obrębie dwóch skrajnych grup - klasy arystokratycznej oraz klasy niższej. Jednakże, w przypadku małżeństw reprezentantów klasy szlacheckiej oraz burżuazji lub też mieszczaństwa oraz klasy najuboższej, ostracyzm innych przedstawicieli tych grup nie był już tak wyraźnie zaznaczony. Nieodłącznym elementem przenikania był bowiem cenzus majątkowy, pozostający generalnie ponad podziałami. Łagodził on nawet najtwardsze zasady towarzyszące planowaniu małżeństwa. 

W Wielkiej Brytanii klasą, która przeżywała największy swój rozkwit od około XVI wieku, była właśnie średniozamożna burżuazja, skupiająca w swych szeregach przedstawicieli zajmujących się handlem oraz przemysłem. Podkreślić należy fakt, iż burżuazja angielska nie była jednolita. Podział dotyczył przedstawicieli warstwy górnej, skupiającej ogólnie monopolistów, udziałowców kompanii handlowych oraz bankierów. Byli oni w znacznym stopniu powiązani ze szlachtą feudalną oraz arystokracją brytyjską i, jednocześnie, z dworem królewskim. Stanowili oni grupę, zwaną bogatą burżuazją. Drugi poziom reprezentowała średnia burżuazja, która ze wszystkich sił starała się obalić monopolizację rynku oraz zapewnić równy dostęp do wolnorynkowego handlu. Poprzez ich wysiłki wybuchły rewolucje, zmieniające na zawsze porządek polityczny oraz ekonomiczny w Wielkiej Brytanii. Przemiany o wydźwięku politycznym miały na celu obalenie monarchii, gdyż królowie nie chcieli zniżać się do układów z burżuazją. Doprowadziło to zasadniczo do ich detronizacji.