Dekomunizacja - cechy, charakterystyka, opis

Dekomunizacja jest procesem społeczno-politycznym wprowadzonym przez państwa postkomunistyczne np. Polska, Czechy, Rumunia, Węgry itd. w celu ostatecznego zniesienia śladów komunistycznych. Dekomunizacja prowadzi do zatarcia śladu polityki komunistycznej w krajach byłego bloku sowieckiego, ma być próbą oczyszczenia polityki z pozostałości wpływów komunistycznych. Chodzi tutaj o całkowite zerwanie z komunistyczną przeszłością. Dekomunizacja przebiega w procesie lustracji, procesów politycznych. Usuwanie z ważnych stanowisk typu sędzia, minister ludzi o charakterze komunistycznym bądź wywodzących się ze środowisk komunistycznych. 

Dekomunizacja przebiega na każdym szczeblu życia politycznego i społecznego, m.in. w takiej kwestii jak dekomunizacja ulic i nazw dróg, zniesienie nomenklatury socjalistycznej i nazewnictwa komunistycznego czy wręcz radzieckiego. Dekomunizacja była przejawem antykomunistycznej polityki nie tylko krajów bloku wschodniego ale także przebiegała w USA w postaci McCarthyzmu. W Polsce dekomunizacja miała charakter rozliczeniowy w stosunku do funkcjonariuszy SB, partyjnych towarzyszy z PZPR itd. 

Dekomunizacyjna polityka polegała na wprowadzeniu ustawy o zakazie komunizmu. Komunizm zaczął być postrzegany jako ideologia zbrodnicza i oficjalnie została zakazana w Polsce oraz wielu innych krajach. Po upadku bloku sowieckiego, rozpoczął się proces powolnego odgrzebywania się z komunistycznej propagandy. Zmieniono system parlamentarny, wprowadzono system wielopartyjny, rozliczono funkcjonariuszy SB i służb aparatu komunistycznego. Prowadzono procesy, które miały rozstrzygnąć winę za tragedie jakie komunizm przyniósł w Polsce – m.in. tragedia w kopalni Wujek, stoczniowcy gdańscy itp. Pozbyto się całkowicie symboliki komunistycznej. Zniszczono logo z symboliką radziecką i komunistyczną. Wprowadzono całkowity zakaz istnienia partii o charakterze komunistycznym. 

Proces dekomunizacji jest procesem wieloletnim i w wielu krajach trwa do dzisiaj, jednak jego główne postulaty zostały już w większości zrealizowane. 

Dekomunizacja była niezbędną formalnością i kraje byłego bloku sowieckiego musiały ją zastosować jeśli chciały powoli wprowadzać demokrację parlamentarną opartą o standardy demokracji zachodnich.

W Polsce wiele spraw związanych z poprzednim reżimem jest niewyjaśnionych do dziś i proces dekomunizacji stopniowo trwa nadal.