Deflacja - definicja, charakterystyka, przykłady

Deflacja jest pojęciem ekonomicznym, jest przeciwieństwem inflacji. Oznacza spadek cen towarów, jest to sytuacja w której ograniczona zostaje podaż pieniądza na rynku powodując jego wzrost jako siły nabywczej. 

Przyczyną deflacji jest niezbyt proporcjonalny wzrost rozwoju gospodarki w stosunku do emisji pieniądza, a także jest to efekt nadmiernego zadłużania się, również nadmierne oprocentowanie papierów wartościowych o charakterze dłużnym np. lokat banków może powodować deflację. Skutkiem deflacji jest spadek opłacalności produkcji, rynek nie potrzebuje produkować gdyż jest to nieopłacalne. 

Kolejnym skutkiem deflacji jest konsumpcja oraz wzrost siły nabywczej. Deflacja jako przeciwstawne pojęcie do inflacji powoduje obniżenie cen i jakości usług. 

Spada również zatrudnienie ponieważ pieniądz nie wpływa do gospodarki w wystarczającej ilości. Deflacja występuje podczas różnego rodzaju kryzysów ekonomicznych. W obecnych czasach deflacja jest zjawiskiem rzadkim, prawie, że niezauważalnym. Deflacja mimo iż pozornie jest pozytywnym zjawiskiem w rzeczywistości jest bardzo niebezpieczna dla rynku, spadek cen bez postępu finansowego owocuje kryzysem. Następuje obniżenie płacy i w konsekwencji wzrost bezrobocia. 

W momencie spadania cen, rosną w górę stopy procentowe - lokaty terminowe i kredyty. Deflacja powoduje również uszczerbek dla budżetu państwowego - maleją wtedy wpływy podatkowe, pogarsza się kondycja finansowa przeciętnego Kowalskiego. 

Historia zna kilka przypadków deflacji, najlepszym przykładem jest Wielki Kryzys w USA w latach 1929-1933 r. oraz w Japonii w 1999-2005. Spadek cen może wiązać się z recesją gospodarczą. Niskie PKB oraz słaby popyt równał się z deflacją. 

Niższy dopływ pieniądza do gospodarki powoduje upadek poszczególnych gałęzi gospodarki. Powstaje tzw. luka deflacyjna czyli nadwyżka podaży w stosunku do popytu. Deflacja to poważny problem gospodarczy, deflację mierzy się za pomocą indeksu cen wytwórców ( Producer Price Index) taki miernik co miesiąc wypuszcza GUS. Jeśli indeks spada w przeciągu kilku miesięcy mamy do czynienia z deflacją. 

Obecnie deflacja prawie nie występuje, z reguły nie jest zauważalna.