Ład międzynarodowy i jego zagrożenia. Rozwiń temat

Ład międzynarodowy - jest układem sił politycznych i gospodarczych w skali świata, wyznaczanym przez stan stosunków między państwami, zwłaszcza między mocarstwami. Termin ten, jest umowny, a opiera się przede wszystkim na stanie równowagi sił, przede wszystkim jądrowych. Układ sił politycznych w skali globu przekłada się na system bezpieczeństwa międzynarodowego i zależy od gotowości podmiotów do uznawania wspólnych wartości i współdziałania. Aby go zinstytucjonalizować, konieczne jest uzgodnienie interesów i dążeń. 

Ład międzynarodowy w każdym wypadku chroni określone status quo i działa na korzyść najpoważniejszych jego rzeczników. Rodzące się w ramach ładu międzynarodowego konflikty interesów, pozwalają na regulowanie wspólnych norm i osiąganie uzgodnionych celów, ale - mogą stanowić również zagrożenie dla jego istnienia.

Przykładami nietrwałości usankcjonowanego ładu międzynarodowego, mogą być XX-wieczne jego koncepcje. Wprowadzony po I wojnie światowej tzw. ład wersalski, mający zapewnić wszystkim narodom prawo do pokoju - runął po dwudziestu latach: jego chwiejność wykazał wybuch II wojny światowej. Potem, powstała ONZ i zaczęto powoływać się na Kartę Narodów Zjednoczonych, rezolucje i traktaty. Lecz istniejący w latach powojennych tzw. ład jałtański (czy też jałtańsko-poczdamski) szybko przeobraził się w ład dwubiegunowy, trwający do zakończenia „zimnej wojny”, w ramach którego dominowały dwa mocarstwa: Stany Zjednoczone i Związek Radziecki. Ostry konflikt między tymi państwami przejawiał się w wyścigu zbrojeń, powstały organizacje o celach polityczno-militarnych: NATO i Układ Warszawski. Rywalizacja zimnowojenna przełożyła się również na sytuację w krajach tzw. Trzeciego Świata, doszło np. do wojny w Korei i w Wietnamie. 

Po rozpadzie bloku wschodniego ład międzynarodowy znów został naruszony, ponieważ zmianom uległa sytuacja międzynarodowa, zarówno polityczna, jak i gospodarcza. Państwa zza żelaznej kurtyny, kraje powstałe po rozpadzie ZSRR - dotknął kryzys społeczno-gospodarczy. W wielu krajach nieuniknione stały się konflikty na tle etnicznym i narodowym. Najpoważniejszym zagrożeniem dla ładu międzynarodowego, zwłaszcza ładu w Europie, stała się sytuacja jaka zapanowała w krajach byłej Jugosławii. Długotrwała wojna na Bałkanach między Serbami, Chorwatami, Bośniakami i kosowskimi Albańczykami była bardzo krwawa. 

Zagrożeniem dla ładu międzynarodowego są zatem przede wszystkim konflikty zbrojne i ich ewentualna eskalacja. Poważną sprawą jest też widoczny, choć do pewnego stopnia umowny, podział na bogatą Północ i biedne Południe, tym bardziej, że nakłada się na niego inny konflikt, religijny, między światem islamskim i chrześcijańskim (problem fundamentalizmu religijnego) oraz swego rodzaju przepaść kulturowa krajów Trzeciego Świata i Zachodu.

Obecnie, dużym zagrożeniem dla ładu międzynarodowego są także terroryzm i przestępczość zorganizowana, czego przykładem są dokonane na przestrzeni ubiegłych lat zamachy (np. na sportowców izraelskich podczas olimpiady w Monachium w 1972r., zamachy Al-Kaidy w Stanach Zjednoczonych z 11 września 2001 r. czy atak czeczeńskich bojowników na szkołę w Biesłanie 1 września 2004 r.). 

Na obniżenie poziomu bezpieczeństwa międzynarodowego mają też pewien wpływ programy jądrowe realizowane przez Koreę Północną i Iran.