Mur berliński - upadek muru berlińskiego. Przebieg, opis

Mur berliński - mur wybudowany w Berlinie, istniejący w latach 1961-1989. Stanowił system umocnień, który oddzielał Berlin Zachodni od Wschodniego, który był stolicą Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD). Miał długość 155 km (betonowy mur, okopy, zapory drutowe i miny). Był jednym z symboli zimnej wojny i tzw. żelaznej kurtyny.

Tak radykalne odgrodzenie mieszkańców jednego miasta było efektem rozmów jakie władze NDR prowadziły z Moskwą. Chodziło bowiem, o uniemożliwienie ucieczki na Zachód coraz większej liczbie uchodzących z NRD Niemców (po wojnie uciekło ich prawie 2 200 tys.). Rozkaz o odcięciu „wygodnej drogi ucieczki” wydał Nikita Chruszczow, ówczesny I sekretarz KPZR. Kiedy wiadomość o planowanym zamknięciu przejścia przeciekła do mieszkańców NRD, w ciągu kilku dni uciekło kilka tysięcy osób. W nocy z 12 na 13 sierpnia 1961 r.25 tys. uzbrojonych policjantów i żołnierzy otoczyło zachodnie sektory Berlina. W ciągu dnia, zamknięta została większość punktów przekraczania granicy, a władze podały wiadomość, że dzieje się tak na prośbę zaniepokojonych sytuacją państw Układu Warszawskiego. Początkowo, na granicy wzniesiono niewielki mur i postawiono zapory drutowe. Niedługo potem, mur jednak podniesiono. Przedostanie się do Berlina Zachodniego, stało się prawie niemożliwe. Dopiero w 1963 r. władze zgodziły się na wydanie kilkuset tysięcy jednorazowych przepustek dla zachodnich berlińczyków chcących odwiedzić krewnych pod drugiej stronie muru. 

W ciągu kolejnych lat, komunikacja między obiema częściami Berlina odbywała się pod ścisłym nadzorem, w kilku punktach, z których najsławniejszym był „Checkpoint Charcie”, łączący Berlin Wschodni z byłym sektorem amerykańskim. 

Wzniesienie muru, drastycznie naruszało porozumienia zawarte poII wojnie światowej, dotyczące okupacji Niemiec. Żadne jednak protesty mocarstw zachodnich czy organizowane po obu stronach muru demonstracje - nie zmieniły sytuacji. Mur stanął w wiadomym celu, przy czym sowiecka propaganda od początku określała go jako „ochronę przed faszyzmem”.

Od 1963 r., wokół muru zaczęto tworzyć tzw. pas spalonej ziemi. Obszar ten zaminowano i obsadzono czujnikami i zainstalowano system automatycznego ostrzału. Zresztą, władze wciąż łożyły na ten cel spore kwoty. Dla strażników wybudowano 302 wieże z reflektorami, i wprowadzono patrole z psami. 

Początkowo, kiedy umocnienia nie były jeszcze ukończone, do Berlina Zachodniego przedostało się ok. 500 osób. Łącznie, w czasie istnienia muru, na Zachód zbiegło ok. 5 tys. ludzi. Podczas próby przekraczania granicy bez zezwolenia władz, zginęło 125 osób. Uciekinierzy zaś, zabili 8 spośród pilnujących muru strażników i policjantów. 

Mur berliński zburzono w nocy z 9 na 10 listopada 1989 r. Kiedy w zachodniej telewizji podano wiadomość o wejściu w życie nowego projektu o podróżowaniu, a zatem i o otwarciu muru - w jego kierunku ruszyły tysiące berlińczyków. Późnym wieczorem zaprzestano strzeżenia stref granicznych i wstrzymano kontrolę paszportów. Nazajutrz, wszystkie przejścia stanęły otworem.