Prezydent Raczkiewicz - charakterystyka prezydentury Władysława Raczkiewicza. Opracowanie

Władysław Raczkiewicz był polskim prezydentem na uchodźstwie w latach 1939-1947. Prezydentura Raczkiewicza rozpoczęła się w momencie, gdy dotychczas urzędujący prezydent Ignacy Mościcki został internowany w Rumunii, gdzie schronił się po wybuchu II wojny światowej. Dla wzmocnienia sprawności sprawowania władzy zza granicy, Ignacy Mościcki mianował Władysława Raczkiewicza swoim następcą (w oparciu o artykuły Konstytucji kwietniowej). Stało się to 30 września 1939 r.

W pierwszych dniach sprawowania urzędu Władysław Raczkiewicz przekazał znaczną część swoich uprawnień na rzecz premiera, którym 30 września mianowano Władysława Sikorskiego. Przekazanie części uprawnień premierowi nastąpiło w wyniku tzw. umowy paryskiej – było to pozakonstytucyjne (Konstytucja kwietniowa nie przewidywała takiej możliwości) zobowiązanie się prezydenta do sprawowania władzy w porozumieniu z prezesem rządu. Przyczyną porozumienia paryskiego były m.in. żądania opozycji oraz dobre kontakty Władysława Sikorskiego z rządem francuskim.

Władysław Raczkiewicz opuścił Rumunię i przedostał się do Francji, a następnie, jeszcze przed kapitulacją francuską, udał się do Wielkiej Brytanii, gdzie został do swojej śmierci.

Możliwości działania Prezydenta Polski na Uchodźstwie były dość ograniczone, tym bardziej, że, jak wspomniano, dzielił je z Władysławem Sikorskim. Władysław Raczkiewicz był przeciwnikiem podpisanego przez Sikorskiego porozumienia Sikorski-Majski w 1941 r. ze względu na niejednoznaczność licznych zapisów, m.in. dotyczących polsko-sowieckiej granicy. Podpisanie układu Sikorski-Majski przez premiera doprowadziło do kryzysu gabinetowego rządu na uchodźstwie i spowodowało dymisję kilku ministrów, m.in. Kazimierza Sosnkowskiego. Władysław Raczkiewicz odwołał go z urzędu Naczelnego Wodza pod presją Anglii ze względu na jego sztywną postawę w kwestii granic Rzeczpospolitej Polskiej.

Przed swoją śmiercią w 1947 r. Raczkiewicz mianował swoim następcą Augusta Zaleskiego, co spowodowało liczne kontrowersję, ponieważ wcześniej ustalono, że następcą prezydenta będzie Tomasz Arciszewski. Ta decyzja prezydenta Raczkiewicza spowodowała duże rozbicie polskich władz na emigracji, które w obliczu wycofania poparcia sił alianckich po zakończeniu wojny na rzecz rządu krajowego musiały zmierzyć się  nie tylko z problemem braku suwerenności ojczyzny, ale także z wewnętrznymi konfliktami i sporami.