Magdalena Abakanowicz - biografia, życiorys

Magdalena Abakanowicz, polska rzeźbiarka światowej sławy, przyszła na świat 20 czerwca 1930 roku we wsi Falenty położonej w województwie mazowieckim. Pochodzi z arystokratycznej rodziny o polsko-rosyjskich korzeniach. Jej ojcem jest Konstanty Abakanowicz, który po rewolucji październikowej opuścił Rosję, matką – Helena Domaszowska Abakanowicz. Magdalena urodziła się zamiast wyczekiwanego chłopca, co wprawiało ją zawsze w poczucie winy i zakłopotania.

Abakanowicz uczęszczała do liceum w Tczewie niedaleko Gdańska (lata 1945–1947), gdzie jej rodzina przeprowadziła się po wojnie. Dodatkowo kształciła się dwa lata w Gdyni w Liceum Sztuk Plastycznych. Po skończeniu szkoły w 1949 roku, studiowała w PWSSP w Sopocie. Edukację artystyczną kontynuowała na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, ukończywszy ją w 1954 roku. Od 1979 roku objęła profesurę w poznańskiej Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, a od 1965 roku przez dwadzieścia pięć lat była tam pedagogiem. W 2006 roku została mianowana członkiem Rady Programowej Fundacji Centrum Twórczości Narodowej. Nauczała także na Uniwersytecie kalifornijskim w Los Angeles.

Działalność artystyczną rozpoczęła po ukończeniu studiów. Jako miejsce poczynań twórczych wybrała wyniszczoną przez wojenne doświadczenia Warszawę, gdzie artystka mieszka na co dzień.

W  latach 60-tych powstał cykl dużych form rzeźbiarskich wykonanych przy użyciu technik tkackich. Prace Abakanowicz zainicjowały nowe spojrzenie na zastosowanie tkaniny artystycznej, sprowadzanej do roli jednopłaszczyznowej dekoracji. W 1962 roku prace artystki zostały dostrzeżone na Międzynarodowym Biennale Tkaniny w Lozannie. Jej rzeźby wyrażały instynkty wolności, inspirowały się ogólnie pojętą ludzkością. Miały charakterystyczną fakturę, bytowały głównie grupowo, stadnie – w gromadzie i w monumentalnym rozmiarze dostrzegła bowiem artystka dobry sposób na konfrontację z odbiorcą. Cykl Abakany charakteryzował się taką swoistością, że jego nazwa musiała uwypuklić odrębność formy od jakiejkolwiek innej. Jej rzeźby wymykają się podmiotowości obiektu i wkraczają w przestrzeń  odczuwania widza.

W 1965 nagrodzono Magdalenę Abakanowicz złotym medalem na Biennale w Sao Paulo. To wyróżnienie przyniosło jej światowy rozgłos. Posypały się liczne zaproszenia. W trakcie podróży wyłaniały się kolejne twory artystki – dzieła zarówno figuralne, jak i niefiguralne. Najbardziej znanym motywem jej twórczości są bodajże sylwetki ludzi pozbawione głów, wystawiane w grupach trzydziesto-, pięćdziesięciu- lub osiemdziesięciu- „obiektowych”.

W 1991 roku na zamówienie władz paryskich wykonała projekt „Architektury arborealnej”, w skład którego wchodzą organiczne, wielopiętrowe domy zagospodarowane zielenią. Spod rąk Abakanowicz wyszły m.in. cykle autoportretów w brązie („Inkarnacje”), pnie drzew pokryte warstwą żelaza („Gry wojenne”), pionowe formy wykonane z brązu („Rękodrzewa”), grupy zwierzęce.

W latach 90-tych zajęła się integrowaniem rzeźby z tańcem – zaprosiła do udziału tancerzy japońskich i występowała z nimi w Tokio, Hiroszimie i w Warszawie przed Zamkiem Ujazdowskim.

Jej dzieła możemy obejrzeć w około 120 muzeach oraz w galeriach prywatnych, były prezentowane na 150 wystawach indywidualnych.

Magdalena Abakanowicz jest doktorem honoris causa ośmiu uczelni w Europie i w Stanach Zjednoczonych, bohaterką siedmiu książek o jej sztuce oraz laureatką dużej ilości nagród i odznaczeń.