Józefinizm w Austrii. Opracowanie

Pojęcie józefinizmu ma swój początek z w latach panowania Marii Teresy (1740-1780). Ona była sprawczynią jego narodzin, a kontynuowany był podczas rządów jej syna i następcy - Józefa II (1765-1790, od 1765 roku trwał okres współrządów syna i matki). Józefinizm oznacza politykę kościelną państwa. W roku 1768 cesarzowa postanowiła włączyć kwestie duchowne pod kwestie państowe, co zostało potwierdzone dekretem z roku 1769 i uzasadnione odwołaniem się do lat sporów teologicznych i wypracowanych układów - ustalono, że te sprawy pozostają wyłącznie w rękach duchownych, a państwo się w nie nie miesza. Już od rok 1768 zaczęto opodatkowywać duchownych.

Kasacji uległo wiele zakonów, a ich majątek przekazywany był ubogim. Po zlikwidowaniu Zakonu Jezuitów (1773 rok), na bazie ich majatku utworzono Fundusz Edukacyjny. Szkolnictwo oddano w ręce nowo utworzonej Nadwornej Komisji Edukacyjnej.  Zreformowano szkolnictwo wyższe oraz szkoły ludowe, które oparły się na na nowo opracowanych podręcznikach.

Geneza tak przyjętej polityki leżała w roku 1765, kiedy to w Mediolanie rząd przejął zwierzchnictwo nad kwestiami kościelnymi. Decyzja była odpowiedzią na odrzucenie przez Klemensa XIII prośby dotyczącej opodatkowania duchowieństwa lombardzkiego.

Ogromne zasługi dla józefinizmu miał profesor Joseph von Sonnenfels, który najszersze pole do działania zyskał wraz z objęciem rządów przez Józefa II. Jako zapalony rzecznik humanitaryzmu doprowadził w roku 1776 do zmiany prawa, które obejmowało zniesienie tortur. Jest to o tyle istotne, że do tego czasu wciąż kara śmierci mogła zostać dokonana czy to przez rozczłonkowanie, czy też spalenie żywcem. Jeden z punktów józefinizmu stwierdzał też, że do ogłoszenia papieskich aktów potrzebna jest zgoda panującego. Religią dominujacą miał być katolicyzm, lecz jednocześnie ogłoszono tolerancję religijną (rok 1781).

Józefinizm włączył duchowieństwo do kadry urzędniczej monarchii habsburskiej. Było to zgodne z próbą Józefa II, pragnącego uczynić z kraju państwo na wzór pruski - jednolitego i podporządkowanego władcy.