Podział Cesarstwa Rzymskiego na wschodnie i zachodnie przez Teodozjusza

W przeciągu całej swej wielowiekowej historii Imperium Romanum było podzielone kilkakrotnie. W 293 roku n.e. Gaius Aurelius Valerius Diocletianus, znany bardziej jako Dioklecjan, utworzył tzw. tetrarchię, czyli rządy czterech ludzi. Podzielił kraj na cztery części, przydzielając każdą z nich komu innemu: Italię i Afrykę oddał we władanie Maksymilianowi; Bałkany wraz z doliną Dunaju przekazał Galeriuszowi; Brytanię, Galię oraz Hiszpanię nadał Konstancjuszowi Chlorusowi. Sobie zaś, jako czwartemu z władców, pozostawił wschodnie wybrzeże Morza Śródziemnego. Jednak żaden z dotychczasowych podziałów nie utrzymał się długo. Nikt się nie spodziewał, że powoli zbliża się kres tej wspaniałej jedności.

Trwały podział cesarstwa nastąpił w roku 395 n.e., kiedy to Teodozjusz leżący na łożu śmierci przeprowadził podział Imperium między swoich dwóch synów. Zachodnią część oddał starszemu Flawiuszowi Honoriuszowi, wschodnią natomiast młodszemu Arkadiuszowi. Obaj okazali się władcami słabymi. Flawiusz Honoriusz przeniósł stolicę Cesarstwa Zachodniorzymskiego z Rzymu do Rawenny, skąd zarządzał państwem dość nieudolnie.   Zrezygnował on z obrony Brytanii, a Rzym został skutecznie najechany przez barbarzyńców. Na wieść o tym cesarz rozpłakał...