Święte Przymierze

Święte Przymierze, podpisane 26 września 1815 roku, było ideą cara Aleksandra I, którą udało mu się zrealizować i włączyć do postanowień końcowych kongresu wiedeńskiego.  Przymierze to scaliło zaborców Polski: Rosję, Austrię oraz Prusy. Car Aleksander myślał o takim związku już od wielu lat. Na początku wieku idea ta była wspierana przez jego przyjaciela, księcia Adama Czartoryskiego, ale warto podkreślić, że wówczas car uważany był za wykształconego idealistę i zarówno ks. Czartoryski, jak i inni widzieli w nim reformatora. Z biegiem lat władca Rosji się zmienił. Przeobrażeniu uległ jego charakter, stawał się coraz bardziej konserwatywny, a pod koniec życia popadł w mistycyzm.

W roku 1815 wiadomym było, że przymierze państw według jego koncepcji, będzie przymierzem stojącym na straży tradycyjnych ustrojów, negującym wszelkie zmiany, które chciała wprowadzić rewolucja francuska. Do Świętego Przymierza przystąpiły państwa europejskie z wyjątkiem Anglii, Państwa Kościelnego, Turcji oraz Szwajcarii. Porozumienie zawierało dużo odwołań religijnych (chociażby w tym aspekcie widoczny wyraźny wpływ cara), samo jego podpisanie odbyło się z powołaniem na „Trójcę Świętą Niepodzielną, Ojca, Syna i Ducha”.

Cele polityczne Święte Przymierze miało sprecyzowane dokładnie: utrzymanie władzy w rękach monarchów, tłumienie wszelkich buntów i powstań narodowych. Państwa miały się wspierać i pomagać sobie w tym przedsięwzięciu. Tak oto jedno państwo otrzymywało prawo do interwencji w wewnętrzne sprawy drugiego. Dobrze rozumiały to Stany Zjednoczone i w roku 1823 została sformułowana doktryna Monroe'a, stwierdzająca, że Stany Zjednoczone nie będą mieszały się w sprawy Europy, a Europa nie będzie mieszała się w ich.

W swej formie z roku 1815 Święte Przymierze było dzieckiem Kongresu Wiedeńskiego i gwarantem jego postanowień.