Odzyskanie Pomorza Gdańskiego - II pokój toruński

Krzyżacy, którzy byli w posiadaniu Pomorza Gdańskiego od czasów Władysława Łokietka, niechętnie chcieli je oddać. W latach 1454-1466 odbyła się wojna między Polską, a Zakonem Krzyżackim. Bezpośrednim powodem wojny trzynastoletniej było wystąpienie związków pruskich przeciwko władzy krzyżackiej i inkorporacja Prus, której dokonał król polski Kazimierz Jagiellończyk. W Prusach wybuchło powstanie antykrzyżackie i Polska wypowiedziała zakonowi wojnę. Pierwsze etapy wojny były dla Polski niekorzystne, szlachta była skłócona z królem i nie chciała dokonać pospolitego ruszenia. Początkowe klęski np. pod Chojnicami w 1454 r. nie napawały optymizmem.

W 1461 r. polskie wojska przejęły inicjatywę zwyciężając w bitwie pod Świecinem. W ostatnim starciu na Zalewie Wiślanym w 1463 r. ostatecznie pokonano wojska krzyżackie. Wkrótce rozpoczęto rozmowy pokojowe w Toruniu w 1466 r. w ratuszu. Król Polski spotkał się z wielkim mistrzem zakonnym Ludwikiem von Erlichshausen, który uklęknął przed królem i uznał go swym zwierzchnikiem. Postanowienia pokoju toruńskiego były jasne - zakon miał zwrócić Polsce ziemię chełmińską z Toruniem włącznie, ziemię Michałowską, Pomorze Gdańskie i północno-zachodnią część Prus z Malborkiem.

Krzyżacy zatrzymali jedynie Prusy Dolne z biskupstwem sambijskim i pomezańskim i większość Prus Górnych. Ustalono podległość Zakonu wobec Polski, a każdy nowy mistrz miał składać hołd królowi i w razie czego pomóc zbrojnie. Wielki mistrz miał też uczestniczyć w Radzie Koronnej. W ten sposób zakończyła ponad 150 - letnie walka o Pomorze Gdańskie, które nareszcie po drugim pokoju toruńskim wróciło we władanie Polski.