Prawo do obrony w postępowaniu sądowym. Komu przysługuje? Opracowanie

Prawo do obrony jest zagadnieniem wynikającym z przepisów prawa, które gwarantuje wymiar sprawiedliwości. Prawo do obrony posiada każdy oskarżony i może bronić się zgodnie z istniejącymi procedurami i przepisami. W Polsce prawo do obrony gwarantuje Konstytucja RP, art. 42, ust. 2 - „Każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu”.

Prawo stanowi, że każdy człowiek ma prawo do obrony i prawo do uczciwego procesu. Prawo do obrony zapewnia możliwość osobistego uczestniczenia w rozprawie, a także umożliwia osobisty udział w procesie. Oprócz tego, każdemu oskarżonemu przysługuje prawo do adwokata, obrońcy z urzędu, jeżeli nie stać go na osobistego obrońcę. Adwokat reprezentuje interesy oskarżonego.

Prawo do obrony zapewnia przede wszystkim uczciwy i rzetelny proces w oparciu o standardy prawa, umożliwia też otrzymanie wszelkich informacji o przyczynie aktu oskarżenia oraz gwarantuje sprawiedliwy proces z udziałem świadków. Prawo do obrony to także zapewnienie oskarżonemu możliwości do uczciwej walki o wolność, jeżeli oskarżony udowodni przed prawem swoją niewinność. Takie prawo gwarantuje mu wymiar sprawiedliwości. Oskarżony może powołać swojego obrońcę, jeżeli stać go na tego typu rozwiązanie. Prawo do obrony jest charakterystycznym prawem wynikającym z tradycji demokratycznej. We wszystkich niemalże krajach demokratycznych prawo do obrony jest bardzo ważnym elementem wymiaru sprawiedliwości.

Tylko nieliczne państwa nie umożliwiają tego prawa, są to zazwyczaj kraje o charakterze totalitarnym lub o charakterze teokratycznym, jak np. kraje muzułmańskie.

Prawo do obrony wynika z kilku powodów: z uczciwości wymiaru sprawiedliwości, która wymaga wysłuchania obu stron, z tego, że oskarżony nie jest winny jeśli nie udowodni mu się winy, a sąd ma obowiązek zapewnić uczciwy proces tak, aby nie doszło do pomyłki.

Co istotne prawo do obrony gwarantuje również odmowę składania zeznań i wolność oskarżonego w zakresie działania w celu przygotowania się do obrony. Prawo do obrony jest więc osobistym uprawnieniem każdego obywatela, które umożliwia mu udowodnienie swojej niewinności wszelkimi środkami i dostępnymi metodami.