Rozkwit sztuki polskiej w XV w. - sztuka polska w średniowieczu

W XV wieku sztuka polska zaczęła znacząco się rozwijać. Do XIV wieku Polska była przede wszystkim jedynie odbiorcą sztuki europejskiej, nie dokładając do niej wiele od siebie. W XV w. polska kultura średniowieczna znajdowała się w pełnym rozkwicie; uwarunkowania terytorialne oraz zmiany geograficzne sprzyjały rozwojowi kultury. W XV wieku upowszechniło się budownictwo murowane, nastąpił również znaczny rozwój szkolnictwa. Szacuje się, że powstało w tym czasie ok. 300 szkół parafialnych.

Przywilej fundacyjny Jagiełły umożliwił rozwój krakowskiej teologii, zaś sam miejscowy uniwersytet przeżywał w XV w. swój rozkwit. Szczególnie charakterystycznymi postaciami dla uniwersytetu byli Paweł Włodkowic i Stanisław ze Skalbmierza. Poza Krakowem naukę i sztukę reprezentował m.in. Jan Ostroróg, autor dzieła „Memoriał o urządzeniu Rzeczypospolitej” z 1460 r. Dzieło to zawierało program władzy królewskiej w ramach wewnętrznych, a także – program polityki zagranicznej. Warto też wspomnieć o Sędziwoju z Czechła, który spisał słynny „Kodeks Sędziwoja”, zbiór zabytków polskiego średniowiecza i o Janie Długoszu, autorze największego dzieła historycznego owych czasów.

Do historii przeszli również poeci, m.in. Adam Świnka i Stanisław Ciołek. Pod koniec XV w. pojawiły się pierwsze koncepcje humanizmu autorstwa dyplomaty Mikołaja Lasockiego i Grzegorza z Sanoka. Rozwijała się nauka, teologia i literatura. Pierwszym literackim drukiem był kalendarz Kaspra Straubego z 1473 r.

Polska zaczęła aktywnie uczestniczyć w rozwoju kultury i sztuki europejskiej. Rozwijało się u nas rzeźbiarstwo i malarstwo – w szczególności wypada wspomnieć w tym miejscu Wit Stwosza i „jego” ołtarz w krakowskim Kościele Mariackim. Obok rzeźby rozwija się także sztuka malarstwa sztalugowego, w której pojawia się realizm.