Johann Strauss (ojciec) - biografia, życiorys

Podając imię i nazwisko Johanna Straussa, za każdym razem musimy uściślać, czy chodzi nam o ojca, czy o syna. Obaj mężczyźni byli bowiem znanymi i cenionymi kompozytorami – pierwszy  –  okresu romantyzmu, drugi – pozytywizmu. Stworzyli liczne utwory, które przetrwały do dnia dzisiejszego i są nadal popularne oraz grane przy różnych okazjach.

Można powiedzieć, że Johann Strauss ojciec był uznawany za niesamowicie zdolnego i obiecującego muzyka, co rzeczywiście było prawdą. Jego nieprzeciętny talent zbladł jednak  w latach późniejszych, kiedy to zdolności ojca zostały przyćmione przez geniusz syna – Johanna Straussa Juniora. Cała rodzina Straussów była muzycznie uzdolniona. Dwaj pozostali synowie Johanna ojca także zostali muzykami: Josef był również kompozytorem i dyrygentem, Eduard też zajmował się tworzeniem muzyki, jednak interesowała go bardziej taneczna jej odmiana.

Trzej bracia z powodzeniem współpracowali przy wykonaniach swoich utworów, co przyniosło im wielką sławę na rozmaitych salonach austriackich i zagranicznych. Josef i Eduard byli stałymi dyrygentami orkiestry. Dynastię Straussów zapoczątkował jednak mężczyzna urodzony w 1804 roku w austriackim Wiedniu. Jego dzieciństwo nie należało do najszczęśliwszych z powodu panującej w domu biedy oraz konieczności ciągłej pracy i pomagania ojcu w karczmie, którą ten prowadził.

Ojcem Johanna Straussa Starszego był Franciszek Strauss urodzony w 1764 roku. Całe życie poszukiwał on jakiejś dobrze płatnej pracy, która pozwoliłaby mu się utrzymać. Kiedy ożenił się z Barbarą Dollmann, pojawił się także problem wyżywienia dzieci, których miał sześcioro.

Rodzicielstwo Straussów było jednak naznaczone piętnem nieszczęścia, gdyż z owej szóstki przeżyła tylko dwójka dzieci: Johann Strauss Starszy oraz jego siostra Ernestyna. Badacze podejrzewają, że u podłoża wysokiej umieralności pozostałej czwórki rodzeństwa nie leżała żadna epidemia czy bardzo złe warunki bytowe panujące w ówczesnych czasach, ale wada genetyczna, która uśmiercała potomstwo Straussów niemal zaraz po urodzeniu.

Karczma, w której pomagał Johann – syn Franciszka – wywarła jednak pozytywny wpływ na chłopca, który mógł przysłuchiwać się grze na skrzypcach, które potem staną się jego ulubionym instrumentem. Niestety w wieku siedmiu lat chłopiec wraz z siostrą Eleonorą zostali osieroceni przez matkę. Franciszek dwa lata później ponownie się ożenił, jednak już wkrótce jego nowa żona musiała sama wychowywać Johanna i Eleonorę. Jej mąż popełnił bowiem samobójstwo, topiąc się w wodach pobliskiego Dunaju. Powodem, dla którego mężczyzna zdecydował się na taki czyn, było przypuszczalnie totalne bankructwo Franciszka. Dzieci wychowywały się więc pod okiem macochy. To ona wysłała nastoletniego Johanna, aby uczył się przyszłego zawodu w introligatorni, jednak chłopiec słabo radził sobie w tego typu pracy. Dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności trafił do niejakiego Polischansky'ego, który uczył go gry na skrzypcach.

Johann kształcił się u niego i już wkrótce zaczął komponować swoje pierwsze utwory. Kiedy już opanował grę na tym instrumencie w stopniu biegłym, zatrudnił się u niejakiego Józefa Lannera, który miał swój zespół i zaczął grać dla niego. Jednak po kilku latach współpracy między mężczyznami doszło do kłótni, która skutkowała zerwaniem stosunków. Johann postanowił działać na własną rękę i założył swój zespół. Pomysł ten okazał się trafiony, gdyż mężczyzna ze swoimi utworami szybko stał się popularny w rozmaitych kręgach oraz zaczął grać w najświetniejszych lokalach Wiednia i nie tylko. Na samym początku zmuszony był co prawda dorabiać sobie jako nauczyciel muzyki, jednak w krótkim czasie działalność jego zespołu przyniosła mu spore zyski.

Znany był przede wszystkim z tworzenia walców, które stały się szalenie popularne dzięki swojemu prostemu, wdzięcznemu rytmowi. Oprócz nich komponował także inne tańce: polki, galopady, kadryle i marsze.

Miał sześcioro dzieci. Zmarł w 1849 roku w wieku zaledwie czterdziestu pięciu lat.