Kazimierz Bartel - biografia, życiorys

Kazimierz Bartel to polski polityk, poseł na sejm i pierwszy premier polski po przewrocie majowym. Z wykształcenia matematyk, był rektorem Politechniki Lwowskiej, kierownikiem Ministerstwa Kolei Żelaznej. Został zamordowany po ataku Niemiec na ZSRR i zajęciu Lwowa przez Wehrmacht, ponieważ odmówił kolaboracji z nazistami. 

Bartel urodził się 3 marca 1882 roku we Lwowie. Naukę w szkole rozpoczął mając 16 lat, wcześniej chodził do cechu, gdzie przyuczał się do zawodu ślusarza. Następnie, dostał się na Politechnikę Lwowską, na wydział budowy maszyn. Studia zakończył w 1907 roku, otrzymał wyróżnienie, zatem pozostał na uczelni, pracował jako asystent i zrobił doktorat z geometrii. 

Wraz z wybuchem I wojny światowej został wcielony do armii Austro-Węgier, brał udział w walkach polsko-ukraińskich jako dowódca wojsk kolejowych. Dzięki temu powołano go na urząd ministra kolei żelaznej. W 1922 roku zasiadł w sejmie jako poseł i członek PSL „Wyzwolenie”. Przed zamachem majowym Piłsudski polecił Bartla na urząd premiera. 15 maja 1926 roku po dymisji Witosa, Bartel został premierem i ministrem kolei. Rząd Bartla prowadził aktywnie działalność, po wyborze Mościckiego na prezydenta, Bartel podał się do dymisji.

Po trzech dniach sformułowano nowy rząd, który dążył do rozwoju gospodarczego kraju. Na spotkaniu z senatorami, Bartel deklarował konieczność walki z korupcją i likwidację Ministerstwa Robót Publicznych. Był zwolennikiem tez liberalnych w obozie sanacyjnym. Starał się poprawić sytuację polskich Żydów, ogłosił prawo uznające gminy żydowskie.

W wyniku wotum nieufności ogłoszonego przez Klub Chrześcijańskiej względem dwóch ministrów rządów Bartla, polityk podał się do dymisji, a następnie powołał nowy parlament. 

Kolejny rząd przetrwał tylko cztery lata. Rada gabinetowa rozwiązała parlament. Po wyborach w 1928 roku Piłsudski mianował Bartla na marszałka sejmu. Po podaniu się premiera Piłsudskiego po dymisji, Bartel uchwalił czwarty rząd, który istniał do 1929 roku. Zastąpił go Kazimierz Świtalski. 

W grudniu tego samego roku, Bartel został premierem po raz piąty, jednak był to czas nieustannych sporów między politykami. Po wycofaniu się z tej działalności, zajął się pracą naukową na Politechnice Lwowskiej. Przyznano mu tytuł doktora honoris causa, był prezesem Polskiego Towarzystwa Matematycznego. 

W 1937 roku został senatorem i pełnił tę funkcję do 1939 roku. Po zajęciu Lwowa przez ZSRR Bartel został aresztowany w wyniku akcji AB i przewieziony do placówki gestapo. Nie zgodził się na utworzenie rządu okupowanej Polski i na osobisty rozkaz Himmlera ostrzelano go 1941 roku.