Inwigilacja - definicja, charakterystyka przykłady

Inwigilacją nazywa się zbiór działań stosowanych w celu kontrolowania, monitorowania zachowań innych podmiotów, zazwyczaj ludzi. Często prowadzi się ją w sposób niejawny. Inwigilacją określa się też prowadzanie obserwacji kogoś np. przez agencje detektywistyczne wykonujące zlecenie osób trzecich. 

Aktualnie coraz częściej spotykana jest tzw. inwigilacja elektroniczna. Polega ona na kontrolowaniu między innymi rozmów telefonicznych, transferu danych internetowych czy transmisji satelitarnej. 

Środki inwigilacji mogą być wprowadzane jako sposób poprawy bezpieczeństwa ludzkiego życia. Jako przykład wymienić można tu np. ochronę i monitoring obiektów czy monitorowanie ruchu. Po wydarzeniach z 11 września 2001 roku Stany Zjednoczone zintensyfikowały prowadzone przez rząd działania inwigilacyjne tłumacząc to względami ochrony przed oraz zwalczania terroryzmu. 

Inwigilacja w najbardziej zaawansowanej formie występuje w państwach totalitarnych w których władza dąży do pełnego kontrolowania życia obywateli. 

Inwigilacja prowadzona jest nie tylko przez organy publiczne takie jak policja czy służby specjalne ale coraz częściej stosują je np. przedsiębiorstwa wobec swoich pracowników. Kontrolowanie zatrudnionych w Niemczech dla przykładu jest w większości zabronione przez prawo, podczas gdy Wielka Brytania czy kraje skandynawskie stosują te praktyki w szerokim zakresie. 

Wydaje się, iż we współczesnym świecie, w którym nowoczesne techniki wkraczają coraz głębiej we wszystkie sfery życia ludzkiego postęp inwigilacji jest nieunikniony. Postuluje się jednak konieczność informowania jednostki o wymiarze w jakim kontrola i monitoring jest wobec niej stosowany.